ثبت دمای بالای ۵۰ درجه در ترکیه، ایران و عراق؛ هشدار سازمان جهانی هواشناسی

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ رصدخانه اروپایی کوپرنیکوس برای اقلیم و سازمان جهانی هواشناسی اعلام کردند که ژوئیه ۲۰۲۵ سومین ماه ژوئیه گرم ثبت شده در تاریخ پس از سال‌های ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ است، به‌طوری که دماهای رکوردشکنی در بیشتر نقاط جهان به ثبت رسید که گاهی باعث وقوع آتش‌سوزی‌های گسترده شده است.

براساس گزارش ماهانه این رصدخانه، میانگین دمای هوای سطحی جهانی در ژوئیه ۲۰۲۵ به ۱۶.۶۸ درجه سانتی‌گراد رسید، که تنها ۰.۲۷ درجه کمتر از ژوئیه ۲۰۲۳ بود، که گرم‌ترین ژوئیه ثبت شده تاکنون محسوب می‌شود.

همچنین این رقم ۰.۲۳ درجه کمتر از ژوئیه سال گذشته است، ولی با این حال هنوز ۱.۲۵ درجه سانتی‌گراد بالاتر از متوسط دمای دوره پیش از انقلاب صنعتی (۱۸۵۰-۱۹۰۰) باقی مانده است.

موج‌های گرما در سراسر قاره‌ها گسترش یافته‌اند؛ در اروپا میانگین دمای خشکی‌ها در ماه گذشته ۲۱.۱۲ درجه سانتی‌گراد بود که این ماه را به چهارمین ماه ژوئیه گرم اروپا از زمان آغاز ثبت دما تبدیل کرد.

موج‌های گرما به‌ویژه سوئد و فنلاند را تحت تأثیر قرار داد که دوره‌های طولانی غیرعادی با دماهای بالای ۳۰ درجه سانتی‌گراد داشتند، همچنین طبق گزارش سازمان جهانی هواشناسی، اسپانیا، فرانسه و پرتغال نیز تحت تأثیر این گرما بودند،

جنوب شرقی اروپا نیز با موج گرما و آتش‌سوزی‌های جنگلی روبرو بود، به طوری که ترکیه رکورد جدیدی در دما با ۵۰.۵ درجه سانتی‌گراد ثبت کرد.

بخش‌هایی از جنوب غرب ایران و شرق عراق نیز دماهای بسیار بالایی، به ویژه بیش از ۵۰ درجه سانتی‌گراد را تجربه کردند که باعث اختلال در تأمین برق، آب، آموزش و کار شد.

در چین، ایستگاه‌های مختلف دمای رکوردی ثبت کردند در حالی که این کشور همزمان با سیلاب‌هایی روبرو بود که بیش از ۶۰ نفر را کشته است. در ژاپن نیز در تاریخ ۵ آگوست رکورد ملی جدیدی با دمای ۴۱.۸ درجه سانتی‌گراد ثبت شد.

دمای بیش از ۴۲ درجه سانتی‌گراد در جنوب غرب ایالات متحده، بیشتر مناطق شمال آفریقا و جنوب پاکستان ثبت شد، و در برخی مناطق این دما از ۴۵ درجه سانتی‌گراد نیز فراتر رفت.

عبور از نقاط بحرانی

در کل سال گذشته، دماها ۱.۵۳ درجه سانتی‌گراد بالاتر از سطح پیش از صنعتی بودن بود که از حد بحرانی ۱.۵ درجه سانتی‌گراد مصوب در اجلاس تغییرات اقلیمی ۲۰۱۵ پاریس (COP21) فراتر رفته است.

این توافق تاریخی برای کاهش گازهای گلخانه‌ای، بر ضرورت محدود کردن گرمایش جهانی به کمتر از ۱.۵ یا ۲ درجه سانتی‌گراد تا پایان قرن تأکید داشت.

کارشناسان هشدار می‌دهند که عبور مداوم از این حد در دهه‌های آینده می‌تواند به عبور از نقاط تحول بحرانی اقلیمی در سیستم‌های زمین منجر شود که عواقب فاجعه‌باری خواهد داشت و قابل بازگشت نیست.

ژوئیه معمولاً گرم‌ترین ماه در بخش بزرگی از نیمکره شمالی است که علت آن انقلاب تابستانی است؛ زمانی که نیمکره شمالی به طور مستقیم به سمت خورشید متمایل است و بیشترین میزان تابش خورشیدی را دریافت می‌کند.

همچنین در این ماه سیستم‌های هوایی غالب در نیمکره شمالی معمولاً گرم هستند که باعث ایجاد فشار هوای بالا و دوره‌های طولانی هوای آفتابی می‌شود. رطوبت بالا در این ماه نیز باعث افزایش دما می‌شود چون بخار آب گرما را در هوا حفظ می‌کند.

اما افزایش دما عمدتاً به دلیل افزایش مصرف سوخت‌های فسیلی توسط انسان‌ها است که مقدار زیادی دی‌اکسید کربن منتشر می‌کند و باعث گرمایش زمین می‌شود.

کارلو پونتمبو، مدیر سرویس تغییر اقلیم کوپرنیکوس گفت: رکوردهای دما موقتا متوقف شده‌اند، اما این به معنی پایان تغییرات اقلیمی نیست. ما شاهد تأثیرات جهانی دنیای گرم‌تر به شکل موج‌های گرمای شدید و سیلاب‌های فاجعه‌بار در ژوئیه بودیم.

او از همه خواست آمادگی بیشتری داشته باشند و هشدار داد که بدون تثبیت سریع غلظت گازهای گلخانه‌ای در جو، باید انتظار رکوردهای جدید دمایی و تشدید اثرات تغییرات اقلیمی را داشت.

..............................

پایان پیام/ ۲۶۸