به گزارش خبرگزاری بینالمللی اهلبیت(ع) ـ ابنا ـ آیتالله علیرضا اعرافی در مراسم رونمایی از نرمافزار جامع الاحادیث ۴، ضمن تبریک ایام میلاد نبی مکرم اسلام و امام جعفر صادق (علیهما السلام) و گرامیداشت یاد و خاطره شهدا، حضور خود را در این جمع ارزشمند مایه خوشحالی دانست. وی از مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور) به عنوان یک "نهاد پیشگام و پیشران" یاد کرد که آفاق جدیدی را به روی حوزه گشوده و راههای نوینی را برای پژوهش، تحقیق، تبیین و تبلیغ به جامعه حوزوی نشان داده است. آیتالله اعرافی بهطور ویژه از هدایتهای حجتالاسلام والمسلمین دکتر بهرامی، رئیس مرکز نور، و همکاریهای ایشان با مدیریت حوزه در تأسیس انجمن فضای مجازی و هوش مصنوعی و فعالسازی رشتههای مرتبط قدردانی کرد.
به گزارش خبرنگار ابنا، مدیر حوزههای علمیه در سخنان خود به شیوه گسترش اسلام توسط پیامبر اکرم (ص) در مدت ۲۳ سال بدون ابزارها و تجهیزات رسانهای اشاره کرد و این امر را اعجازی بزرگ خواند. وی تأکید کرد که بنیاد اسلام بر "ذخیره معرفتی و معنوی و اخلاقی و جاذبههای تمام عیار" آن استوار است. آیتالله اعرافی افزود که پیامبر (ص) در محیطی به رسالت مبعوث شدند که فاقد تمدن، نظامات فکری، معرفتی و فرهنگی بود و در این خلأ، موفق به پایهریزی تمدنی نوین شدند. این رویکرد پیامبر (ص) به عنوان الگویی برای حوزه در مواجهه با چالشهای عصر جدید مطرح شد.
هوش مصنوعی و فناوریهای نوین: فرصتها و تهدیدات:
آیتالله اعرافی در ادامه به موضوع فناوریهای نوین و هوش مصنوعی پرداخت و آن را پدیدهای دانست که عالم را دگرگون میکند. وی تصریح کرد که این پدیده دارای ابعاد علمی، معرفتی، اجتماعی، سیاسی و وجودی است که همه این وجوه با اندیشه اسلامی ارتباط دارد. ایشان با تأکید بر اینکه این موج هم "فرصتزا و هم دارای تهدیداتی" است، ابراز نگرانی کرد که حوزه در این تموج پیشرفت فناوریها عقب بماند و منفعل شود. وی ضمن ابراز امیدواری نسبت به این فناوریها، بیان داشت که باید بر همه ابعاد آن سیطره پیدا کرد.
چهار محور کلیدی برای ورود حوزه به عرصه هوش مصنوعی:
آیتالله اعرافی چهار محور اصلی را برای ورود و نقشآفرینی حوزههای علمیه در مواجهه با هوش مصنوعی و فناوریهای پیشرفته جدید تبیین کرد که هر کدام شامل چند زیرمحور هستند:
- تولید دانش فقهی، فلسفی و اخلاقی معاصر:
ایشان بر لزوم نگاه معرفتی حوزه به پدیده هوش مصنوعی از منظر فقه معاصر، فلسفه نو و اخلاق اسلامی تأکید کرد. وی اذعان داشت که گام اول در این قلمرو هنوز بهطور جدی برداشته نشده است، در حالی که در غرب کارهای زیادی در این زمینه انجام شده و نیاز به تحقیقات عمیق حوزوی با روشهای صحیح وجود دارد. این شامل مباحثی نظیر فقه هوش مصنوعی، فقه حقوق هوش مصنوعی، و اخلاق و فرهنگ معطوف به آن میشود. - کاربرد هوش مصنوعی در فرایندهای پژوهشی حوزه:
این محور به بهرهگیری از هوش مصنوعی در منابع و متون اسلامی (آیات و روایات) برای استنتاجهای سریعتر و کشف مطالب جدید میپردازد. همچنین، شامل کاربرد آن در نظامات علوم اسلامی نظیر کلام، تفسیر، حدیث و فقه، برای کشف منطق نهفته و منظومه دانشی آنها است. وی این بخش را هم لازم و هم بسیار حساس دانست و بر لزوم حضور "مجتهد و متفکر" و صاحبنظر پای این کار تأکید کرد. - اشاعه و ترویج معارف اسلامی:
بهرهگیری از هوش مصنوعی در مقام انتشار و تبلیغ آموزههای دینی، با همه ملاحظات جانبی. - پیادهسازی منظومههای فکری اسلام:
این بخش به نظریههای عملی نیاز دارد که از طریق هوش مصنوعی قابل اجرا خواهند بود.
سایر نقشها و دغدغهها:
آیتالله اعرافی به نقش هوش مصنوعی در فرایندهای اداری و سازمانی حوزوی و همچنین نقش حوزه در تولید اسناد و جهتدهی به سیاستهای هوش مصنوعی در کشور اشاره کرد. وی همچنین دغدغههایی را در اهتمام دستگاههای مسئول دولتی و قانونگذاری نسبت به تحولات هوش مصنوعی مطرح کرد و اشاره داشت که متنی را با ۲۰۰ کارشناس آماده کرده تا برای رؤسای قوا و دستگاههای مسئول ارسال کند، با این اعتقاد که وضعیت فعلی کافی نیست.
جامع الاحادیث ۴:
گامی در مسیر بهرهگیری از فناوری نوین: در این مراسم، نرمافزار جامع الاحادیث ۴ به عنوان یکی از محصولات مرکز نور رونمایی شد. این نرمافزار به عنوان مجموعهای جامع و دیجیتال از منابع حدیثی، شرح و ترجمهها، با بهرهگیری از ابزارهای پیشرفته و امکانات متنوع، به پژوهشگران کمک میکند تا به راحتی به احادیث دسترسی داشته باشند و پژوهشهای حدیثی خود را انجام دهند. نسخه چهارم، با افزوده شدن حدود ۳۰۰ عنوان کتاب به ۴۷ منبع نسخه قبلی، در حال حاضر شامل ۷۴۲ عنوان کتاب و رساله در قالب ۱۶۵۵ جلد است. از قابلیتهای کلیدی این نسخه، گروهبندی و تخریج خودکار احادیث هممتن (که از ۴۳۴ هزار حدیث، حدود ۱۷ هزار گروه حدیثی را ارائه میدهد)، بازیابی مفهومی و موضوعی احادیث با استفاده از سرویس جستجوی معنایی مبتنی بر هوش مصنوعی، و پروندهسازی جامع برای هر حدیث (شامل اطلاعات هویتی، محتوایی، سندی، و تحلیلی از جمله تخریج ماشینی و گراف روابط حدیث) است.
آیتالله اعرافی ضمن تشکر مجدد از تلاشهای مرکز نور، بر ضرورت شتاببخشی به فعالیتها در حوزه علوم دیجیتال و هوش مصنوعی و اشراف صاحبنظران، مجتهدان و متفکران بر این تحولات تأکید کرد. وی یادآور شد که بزرگان گذشته با مشقت فراوان میراث حدیثی را حفظ کردند و امروز حوزه باید با بهرهگیری از ابزارهای نوین، آیندهای تابناکتر ترسیم کند. ایشان ابراز امیدواری کرد که این نرمافزار جدید موجی از رشد و پیشرفت در حوزه را پدید آورد و باعث خیر و برکت برای طلاب، محققین و پژوهشگران باشد.
..............................
پایان پیام/
نظر شما