به گزارش خبرگزاری بینالمللی اهلبیت(ع) ـ ابنا ـ در بخش قبل در مورد حمله تروریستی در کشمیر و واکنش هند و پاکستان در این رابطه صحبت شد. بیان شد که هند، دولت پاکستان را مسئول این حمله تروریستی میداند و در اولین واکنش، شاهرگ اقتصادی و غذایی پاکستان، یعنی منابع آبی این کشور را تحت فشار قرار داده است.
از زمان استقلال هند و پاکستان در سال ۱۹۴۷، منطقه کشمیر همواره نقطه اختلاف اصلی میان دو کشور بوده است. همان سال، با الحاق کشمیر به هند توسط مهاراجه هاری سینگ، در حالی که اکثریت جمعیت این منطقه مسلمان بودند، نخستین جنگ میان دو کشور آغاز شد. در سال ۱۹۴۸، سازمان ملل متحد قطعنامهای را برای برگزاری همهپرسی در کشمیر صادر کرد، اما این قطعنامه هرگز اجرایی نشد. به همین دلیل تاکنون سه جنگ میان دو کشور بر سر کشمیر رخ داده و «خط کنترل» عملاً به مرز میان دو کشور تبدیل شده است.
هند و پاکستان هر یک بخشی از کشمیر را تحت کنترل دارند، اما هر دو کل این منطقه را جزو قلمرو خود میدانند. دهلینو، ناآرامیهای کشمیر را به «تروریسم» مورد حمایت پاکستان نسبت میدهد. پاکستان این اتهام را رد میکند و بسیاری از مسلمانان کشمیری، مهاجمان را بخشی از مبارزه داخلی برای آزادی میدانند.
کشتارها و افزایش تنش میان هند و پاکستان، موجب نگرانی مردم کشمیر شده است. در واکنشی نادر از خشم عمومی، مردم کشمیر به خیابانها آمدند و علیه این کشتارها تظاهرات کردند. روز چهارشنبه، بازارها، مدارس خصوصی و بسیاری از کسبوکارها تعطیل بودند و فضایی از آرامش محتاطانه در منطقه حاکم بود، در حالی که مردم نگران بودند حملات تروریستی موجب فراری شدن گردشگران و لطمه به اقتصاد منطقه شود.
حادثه تروریستی اخیر در کشمیر نهتنها تنشهای امنیتی را تشدید کرده بلکه احتمال شعلهور شدن منازعات دیرینه و تبدیل آنها به یک درگیری تمامعیار را نیز افزایش داده است. اگر پاکستان اقدامات هند را تهدیدی علیه امنیت ملی خود تلقی کند، ممکن است دست به اقدام تلافیجویانه بزند. امری که میتواند به تنشهای مرزی بیشتر و حتی درگیری نظامی محدود میان دو قدرت هستهای منجر شود و این مسئله نگرانی عمیق جامعه بینالمللی را در پی داشته است.
در سال ۲۰۱۹، در واکنش به یک حمله انتحاری در منطقه تحت کنترل هند در کشمیر که موجب کشته شدن حداقل ۴۰ نیروی پلیس شبهنظامی شد، هند به پاکستان حمله نظامی کرد. با توجه به موضعگیری سخت دولت هند در قبال حمله تروریستی اخیر، برخی کارشناسان بر این باورند که ممکن است دهلینو اقداماتی فراتر از تحریمهای دیپلماتیک انجام داده و دست به اقدام نظامی زند. چرا که رسانهها و مقامات حزب حاکم به رهبری مودی خواهان اقدام نظامی شدهاند.
آشوک مالیک، مشاور پیشین سیاستگذاری در وزارت خارجه هند، گفته است که واکنش دهلینو بازتابی از میزان خشم دولت است و اقدامات هند درباره پیمان آبی هزینههایی را به پاکستان تحمیل خواهد کرد.
تنش آبی جدید میان هند و پاکستان از تنشهای سنتی مرزی خطرناکتر است، چرا که مسئله آب میتواند رقابت ژئوپلیتیکی میان دو کشور را به بحرانهای وجودی تبدیل کند. در صورت نبود میانجیگری فوری بینالمللی یا بازگشت دو کشور به میز مذاکره، خطر درگیری نظامی جدی و بحران انسانی در جنوب آسیا افزایش مییابد. اگرچه احتمال وقوع جنگی تمامعیار به دلیل بازدارندگی هستهای ضعیف است، اما تداوم این تنشها میتواند به درگیریهای مرزی، بحران اقتصادی و بیثباتی منطقهای منجر شود.
در پایان باید گفت که حمله مرگبار در کشمیر موجب تشدید تنشهای تاریخی میان هند و پاکستان شده است. دولت هند پاکستان را به حمایت از عاملان حمله متهم کرد و با اقدامات دیپلماتیک از جمله لغو روادید، کاهش سطح روابط و تعلیق پیمان آب سند واکنش نشان داد. این پیمان که از سال ۱۹۶۰ میان دو کشور برقرار بود، اکنون با خطر فروپاشی مواجه است. پاکستان که ۹۰ درصد منابع آب شیرین خود را از رود سند تأمین میکند، تعلیق پیمان را «اعلان جنگ» توصیف کرد. با افزایش احتمال اقدام نظامی، نگرانیها درباره وقوع درگیری میان دو قدرت هستهای و بروز بحران انسانی در منطقه افزایش یافته است.
**************
پایان پیام/ 345