به گزارش خبرگزاری بینالمللی اهلبیت(ع) ـ ابنا ـ گزارشی که روزنامه روسی «ایزوِستیا» منتشر کرده توضیح میدهد که رفتوآمدهای اخیر میان مسئولان حکومت طالبان و دولت تاجیکستان نشاندهنده تغییر قابل توجهی در رویکرد دوشنبه نسبت به طالبان است؛ تغییری که از تمایل دو طرف برای همکاری در حل برخی پروندههای چالشبرانگیز حکایت دارد.
«ایگور کارمازین» نویسنده این گزارش میگوید تاجیکستان از سال ۲۰۲۱ میلادی و زمان به قدرت رسیدن طالبان در افغانستان، یکی از سرسختترین مخالفان این گروه در آسیای میانه بوده است، اما پاییز امسال نشانههایی از گشایش در روابط مشاهده شد، زیرا چندین هیئت بلندپایه تاجیک به همسایه جنوبی سفر کردند.
نشانههای اولیه نزدیکی
به گفته نویسنده، نخستین نشانهها در سپتامبر ظاهر شد؛ زمانی که «سعدی شریفی» سفیر تاجیکستان در افغانستان از استان کنر – که به شدت از زلزله اخیر آسیب دیده بود – بازدید کرد و کمکهای انساندوستانه را به ساکنان محلی تحویل داد.
این سفر نخستین حضور علنی یک دیپلمات تاجیکستانی در افغانستان از زمان روی کار آمدن طالبان بود و نشان داد که سفارت تاجیکستان در کابل همچنان فعال است.
همچنین امامعلی رحمانرئیسجمهور تاجیکستان در نشست مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک در سپتامبر اظهاراتی قابل توجه بیان کرد و از جامعه بینالمللی خواست به ملت افغانستان که رنج بسیاری کشیده کمک کند تا صلح و ثبات برقرار شود. طالبان از این اظهارات استقبال کرد.
رفتوآمدهای سطح بالا
کارمازین اضافه میکند که در اکتبر سلسلهای از سفرهای نیمهرسمی آغاز شد. «یوسف وفا» استاندار بلخ، نخستین مقام از حکومت طالبان بود که به دوشنبه رفت و با «سیمومین یاتیموف» رئیس دستگاه امنیت ملی تاجیکستان، دیدار کرد.
در این گفتوگوها، مسئول افغان تأکید کرد که کابل با گروههای افراطی میجنگد و از هرگونه بیثباتی در منطقه جلوگیری میکند. او پیشنهاد همکاری امنیتی و ازسرگیری روابط دیپلماتیک را مطرح کرد و یاتیموف نیز پاسخ داد که دو ملت همچون دو ملت برادر در صلح و دوستی، زندگی خواهند کرد.
پس از آن، هیئتی از استان ختلان تاجیکستان به استان مرزی قندوز سفر کرد و بار دیگر مسائل امنیتی محور اصلی گفتوگوها بود.
در میانه نوامبر، یک هیئت بلندپایه تاجیک شامل نمایندگان وزارت خارجه، دستگاه امنیت ملی و نهادهای دیگر وارد کابل شد. رسانههای افغان گزارش دادند که این هیئت با رئیس دولت طالبان و رئیس دستگاه اطلاعات دیدار کرده است، هرچند دوشنبه این خبر را نه تأیید و نه تکذیب کرد.
بر اساس گزارش نویسنده، این گفتوگوها تنها محدود به مسائل مرزی نبود و شامل گسترش روابط سیاسی نیز میشد.
منافع مشترک
ایزوستیا به نقل از «ازدار کورتوف» پژوهشگر امور خاورمیانه، مینویسد که منافع تاجیکستان ایجاب میکند روابط خوبی با کابل داشته باشد.
او میگوید که تمام کشورها علاقهمند به روابط خوب با همسایگان خود هستند. تاجیکستان و افغانستان مرزی طولانی و پیچیده دارند و این موضوع را بسیار حیاتی میکند.
کورتوف توضیح میدهد که تاجیکستان نمیخواهد از طرحهای بزرگ سرمایهگذاری و زیرساختی در آسیای میانه کنار گذاشته شود و برای مشارکت در آنها باید کشوری آرام و باثبات باشد.
او یادآور میشود: دوشنبه توانست اختلافات مرزی با قرقیزستان را حل کند و اکنون به دنبال دستیابی به وضعیت مشابه در مرزهای جنوبی است.
نگرانیهای امنیتی پابرجا
اما «آندریه سرینکو» تحلیلگر امور آسیای مرکزی، معتقد است که موضع تاجیکستان نسبت به افغانستان در اصل تغییر نکرده است.
او میگوید: دوشنبه همچنان بر تشکیل دولتی فراگیر در افغانستان تأکید دارد؛ دولتی که تنها شامل پشتونها نباشد و تاجیکها را نیز دربرگیرد.
سرینکو میافزاید که نگرانی اصلی تاجیکستان وضعیت مناطق مرزی است. به گفته او، گزارشهایی وجود دارد مبنی بر اینکه جنگجویانی از سوریه اکنون در شمال افغانستان تجمع کردهاند و همین موضوع محور اصلی تماسهای اخیر بوده است. تاجیکستان میکوشد حداکثر اطلاعات و تضمینهای امنیتی ممکن را از طالبان به دست آورد.
..............................
پایان پیام/ ۲۶۸
نظر شما