به گزارش خبرگزاری بینالمللی اهلبیت(ع) ـ ابنا ـ خطبه ۲۸ نهجالبلاغه، بخشی از خطبهای است که امام علی(ع) در یکی از روزهای عید فطر بیان کردهاند. برخی از شارحان نهجالبلاغه، خطبه ۲۸ و خطبه ۲۵ را یک خطبه میدانند که به نظر میرسد سید رضی با هدف تفکیک بخش اخلاقی و بخش سیاسی، اقدام به جداسازی دو بخش این خطبه کرده است.
این خطبه مانند بسیاری از خطبههای نهجالبلاغه، در منابع مختلفی قبل از تدوین نهجالبلاغه توسط سید رضی نقل شده که بهعنوان نمونه میتوان به کتابهای «اصول کافی»، «خصال شیخ صدوق»، «امالی شیخ طوسی»، «امالی شیخ مفید» اشاره کرد. منابع دیگر روایی نیز به نقل از همین کتابهای روایی این سخنان را از امام علی(ع) نقل کردهاند که بهعنوان نمونه میتوان به کتاب «وسائل الشیعه» اشاره کرد.
امیرالمومنین(ع) در این بخش از خطبه خود، اوصاف مختلفی از دنیا و آخرت را بیان کرده با بیان اینکه «فَتَزَوَّدُوا فِی الدُّنْیَا مِنَ الدُّنْیَا مَا تَحُوزُونَ بِهِ أَنْفُسَکُمْ غَداً؛ پس در این دنیا از دنیا توشـهای برگیرید که در آخـرت، خود را از عـذاب محافظت کنیـد».
اگرچه در کتاب نهجالبلاغه، سخنان فراوانی در «مذمت دنیا» میتوان یافت، اما در سخنانی دیگری که در همین کتاب از امام علی(ع) نقل شده، «مدح دنیا» و ویژگیهای مثبت آن بیان شده است. مهمترین ویژگیهای ذکر شده در دنیا را میتوان در حکمت ۱۳۱ نهجالبلاغه یافت:
«إِنَّ الدُّنْیَا دَارُ صِدْقٍ لِمَنْ صَدَقَهَا وَ دَارُ عَافِیَةٍ لِمَنْ فَهِمَ عَنْهَا وَ دَارُ غِنًی لِمَنْ تَزَوَّدَ مِنْهَا وَ دَارُ مَوْعِظَةٍ لِمَنِ اتَّعَظَ بِهَا؛ مَسْجِدُ أَحِبَّاءِ اللَّهِ وَ مُصَلَّی مَلَائِکَةِ اللَّهِ وَ مَهْبِطُ وَحْیِ اللَّهِ وَ مَتْجَرُ أَوْلِیَاءِ اللَّهِ؛ اکْتَسَبُوا فِیهَا الرَّحْمَةَ وَ رَبِحُوا فِیهَا الْجَنَّةَ؛ دنیا برای کسی که گفتارش را راست انگارد، سرای راستی است و برای کسی که حقیقت آن را دریابد، سرای عافیت است و برای کسی که از آن برای آخرتش توشه برگیرد، سرای توانگری است و برای کسی که از آن پند پذیرد، سرای اندرز و موعظه است. دنیا نمازگاه دوستان خداست، مصلای ملائکه خداست، محل نزول وحی و بازارگاه دوستان خداست که در آن کسب رحمت کنند و سودشان بهشت است».
اگرچه سید رضی تلاش کرده گزیدهترین سخنان امام علی(ع) را در نهجالبلاغه گردآوری کرده و نابترین جملات را در این کتاب نقل کند، اما ویژگی برخی از سخنان به گونهای است که سید رضی به تمجید آنان میپردازد. خطبه ۲۸ نهجالبلاغه از موارد نادری است که سید رضی در ۱۴ خط به وصف بخشی از خطبه پرداخته که آن نیز ۱۴ خط است.
سید رضی در وصف این خطبه میگوید: «اگر سخنی باشد که مردم را به سوی زهد بکشاند و به عمل آخرت وادار سازد، همین سخن است که میتواند علاقه انسان را از آرزوها قطع کند و تنفر از اعمال زشت را در قلب ایجاد کند». علمای دیگر نیز در کتابهای خود به وصف این خطبه پرداختهاند، بهعنوان نمونه شیخ مفید در کتاب «ارشاد» درباره این خطبه مینویسد: «یکی از سخنانی است که از آن حضرت به یادگار مانده و ارباب فهم و عقل و خرد، آن را حفظ کردهاند.»
سید علیاصغر حسینی/ ابنا
....................
پایان پیام
نظر شما