به گزارش خبرگزاری بینالمللی اهلبیت(ع) ـ ابنا ـ کارگاه کاربردی «تحلیل داده در پژوهشهای وضعیتشناسی» روز چهارشنبه ۱۲ آذر ماه ۱۴۰۴ با ارائه محمدامین قاضینژاد، مدیر میز نهضتهای اندیشکده مرصاد، و با دبیری علمی دکتر داود صفا، مسئول دفتر امور مطالعات، تحقیقات و پژوهش مجمع جهانی اهلبیت (ع)، در محل خبرگزاری ابنا برگزار شد. این کارگاه با هدف ارائه نگاهی نوین به مسئله تحلیل دادهها در تحقیقات وضعیتشناسی و با همکاری موسسه آموزشهای کوتاه مدت و فرصتهای مطالعاتی جامعه المصطفی العالمیه برگزار گردید.
به گزارش خبرنگار ابنا، در ابتدای این نشست، دبیر علمی کارگاه به اهداف دفتر امور مطالعات مجمع جهانی اهلبیت (ع) اشاره کرد و توضیح داد که این دفتر به دنبال انجام تحقیقات بنیادی و کاربردی است که یکی از مهمترین آنها، بحث وضعیتشناسی شیعیان در جهان است. وی افزود که این مهم با استفاده از روشهای مختلف از جمله تحلیلهای اسنادی و تحلیلهای میدانی (کیفی و آماری) انجام میشود. در ادامه، قاضینژاد به تشریح رویکردهای نوین تحلیل داده پرداخت و بیان کرد که در مطالعات، چهار استراتژی اصلی برای تحلیل دادهها وجود دارد که شامل قیاس، استقراء، پسکاوی و استفهام است. وی بر اهمیت تلفیق این چهار متد، بهویژه در رویکردهای پسکاوانه، تأکید کرد تا محقق بتواند به لایههای پنهان و الگوهای مستتر در دادهها دست یابد. وی همچنین یادآور شد که امروزه رویکردهای تفهمی و تفسیری (کیفی) بیشتر جای رویکردهای پوزیتیویستی و تجربهگرایانه (کمی) را گرفتهاند و رویکردهای تلفیقی یا میکس متودی رایج هستند.
ضرورت تحلیل دادهها در وضعیتشناسی جریانات ارائهدهنده کارگاه در بخش دیگری از سخنان خود، به تمایز وضعیتشناسی جریانات و وضعیتشناسی دولتها (استیتها) پرداخت و اظهار داشت: تغییر و تحولات بنیادی در دولتها به دلیل وجود ساختار و قانون اساسی معمولاً کم است و استخراج دادههای آنها آسانتر است. اما در جریانشناسی و وضعیتشناسی جریانات جامعهای، ما شاهد تغییر و تحولات بسیار بهروز و سریعی هستیم؛ مثلاً جریانی مثل اخوانالمسلمین دائماً استراتژیهای خود را بهروز میکند و این وضعیتشناسی ضرورت استفاده از ابزارهای نوین تحلیل کلان داده را برای محققان این حوزه توجیه میکند. وی افزود: وضعیتشناسی دقیق و بهروز، صرفاً یک کار پژوهشی نیست، بلکه باید کاربردی و معطوف به میدان اقدام باشد تا بازخورد لازم را برای پژوهشگران یا رایزنانی که به منطقه ورود میکنند، فراهم کند.
نرمافزارها و نقش کلیدی متخصص قاضینژاد در ادامه، شیوه استخراج دادهها از پلتفرمهای مجازی مانند ایکس (توییتر سابق) را تشریح کرد و گفت: برای این کار نیاز است که ابتدا کلیدواژههایی جامع و مانع برای جستجو انتخاب شود و بازه زمانی دادهها تا حد امکان کوتاه باشد تا نتایج دقیقتر به دست آید. وی با ذکر یک نمونه موردی از تحلیل دادههای مربوط به اظهارات یک عالم اخوانی در مورد رحلت پیامبر (ص) در پلتفرم ایکس، نشان داد که چگونه میتوان به مسائلی مانند میزان تولید رباتیک و مصنوعی دادهها (که در مواردی تا ۴۰ درصد دادهها را شامل میشود)، موجسازیهای هدفمند یک دستگاه خاص، و جریانشناسی گروههای موافق و مخالف (مانند سلفیه و اخوان) پی برد. وی تصریح کرد: در این نوع تحلیلها، شناسایی افراد حقیقی و حقوقی کلیدی و میزان نفوذ و مرکزیت آنها در گرافهای ارتباطی بسیار مهم است.
وی در پایان تأکید کرد که اگرچه نرمافزارهایی چون مهتا، الماس، مکس کیودا و ان ویو در استخراج و تحلیلهای کمی و کیفی کمک میکنند، اما کارشناس بودن و تخصص محقق ۵۰ تا ۶۰ درصد کار است. وی هشدار داد: استفاده از ابزارهای استخراج کلان داده اگر بدون حضور کارشناس متخصص انجام شود، ممکن است به نتایج فیک و نمودارهای صرفاً عددی منجر شود که با واقعیت میدانی سازگار نیست و حتی میتواند به صورت هدفمند برای فریب محقق طراحی شده باشد.
در پایان، مسئول دفتر امور مطالعات مجمع جهانی اهلبیت (ع) با تقدیر از این ارائه، خواستار برنامهریزی برای برگزاری یک کارگاه آتی به صورت کارورزی عملیاتی شد تا صفر تا صد پیادهسازی این نرمافزارها و روشها به صورت کاربردی برای متخصصان و اعضای هیئت علمی مجمع و جامعه المصطفی آموزش داده شود.
........
پایان پیام/
نظر شما