به گزارش خبرگزاری بینالمللی اهلبیت(ع) ـ ابنا ـ در حالی که اسرائیل خود را برای پایان دادن به جنگ نابودگر علیه غزه که از ۷ اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شده آماده میکند، دادههای رسمی جدید نشاندهنده آسیبهای اجتماعی و روانی سنگینی است که این جنگ در داخل جامعه اسرائیل به جا گذاشته است، به طوری که میزان اعتیاد به الکل، داروها و مواد مخدر در اراضی اشغالی به سطحی بیسابقه رسیده و یک نفر از هر چهار اسرائیلی در معرض خطر قرار دارد.
گزارش سالانه مرکز اسرائیلی اعتیاد و سلامت روان «آی سی اِی» (ICA) که توسط روزنامه یدیعوت آحرونوت منتشر شده، تصویری تیره از جامعهای ارائه میدهد که در آن اعتیاد جمعی به عنوان یکی از پیامدهای شوک جمعی ناشی از جنگ غزه به چشم میخورد.
از شوک تا عادت
بر اساس این گزارش، جنگ غزه و پیامدهای آن شامل استرس، اضطراب، تلفات انسانی و صحنههای خشونت بیسابقه، باعث شد بخشهای گستردهای از اسرائیلیها برای کاهش فشار روانی به الکل، داروهای خوابآور و آرامبخشها روی بیاورند. اما این ابزارهای موقت به سرعت به عادات ریشهدار تبدیل شدهاند که حتی پس از کاهش عملیات نظامی، ترک آنها دشوار است.
رونی روکاح، مدیر سیستم درمانی مرکز اسرائیلی اعتیاد و سلامت روان «آی سی اِی»، اشاره میکند: کسانی که در طول جنگ استفاده بیشتری از مواد اعتیادآور داشتهاند، اکنون در تغییر عادات خود با مشکل بیشتری مواجه هستند.
او میافزاید: استفاده در سطح خطر، مرحلهای است که پیش از اعتیاد رخ میدهد؛ وقتی کنترل از بین میرود و آثار زیان بر عملکرد روزانه، کار، تحصیل و روابط اجتماعی آشکار میشود.
گزارش نشان میدهد که ۲۶.۶ درصد از اسرائیلیها، یعنی بیش از یکچهارم جمعیت، در سطحی پرخطر از مواد اعتیادآور استفاده میکنند. استفاده از مواد افیونی تقریباً دو برابر شده، مصرف آرامبخشها و داروهای خوابآور ۲.۵ برابر افزایش یافته و مواد محرک نیز افزایش مشابهی داشته است.
اگرچه علائم حاد اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) نسبت به اوج آن در ابتدای جنگ غزه کاهش یافته، اما هنوز ۱۶ درصد از اسرائیلیها با علائم روانی شدید روبرو هستند، در حالی که پیش از جنگ غزه، این رقم تنها ۱۲ درصد بود. کارشناسان این افزایش را ناشی از احساس ادامهدار ناامنی، تلفات انسانی، طولانی شدن دوره بسیج نظامی و فشارهای اقتصادی و اجتماعی پس از جنگ میدانند.
سربازان و جوانان بیشترین آسیب را دیدهاند
گزارش تأکید میکند که گروههای سنی ۱۸ تا ۲۶ سال در اراضی اشغالی ،بیشترین خطر را دارند، به طوری که یک نفر از هر سه اسرائیلی در معرض این خطر است. این افراد پس از تجربه بحرانهای متوالی از جمله همهگیری کرونا، جنگ غزه و وضعیت ناپایدار سیاسی و اجتماعی، اکنون با مشکلات بازگشت به کار، تحصیل یا روابط اجتماعی مواجهاند.
روکاح میگوید: این گروه باید پاسخ واقعی دریافت کند، چرا که آینده جامعه اسرائیل به دست آنها شکل میگیرد.
اطلاعات نشان میدهد که سربازان فعال و ذخیره و خانوادههای آنها نیز از جمله گروههای آسیبپذیر هستند، به طوری که استفاده پرخطر در بین سربازان یک نفر از هر سه نفر است. زوجها نیز با نرخهای بالاتر از جمله افزایش ۱۷۰ درصد در مصرف الکل، افزایش ۱۸۰ درصد در مصرف حشیش و افزایش ۲۵۰ درصد در مصرف مواد افیونی مواجهاند.
روکاح تأکید میکند که دایره آسیب نه تنها شامل کسانی میشود که در جنگ حضور داشتهاند، بلکه خانوادههای آنها را نیز در بر میگیرد، و این بسیار نگرانکننده است.
کارشناسان هشدار میدهند که جدا کردن درمان اختلالات روانی از درمان اعتیاد اشتباه مرگباری است. روکاح میگوید: در ابتدا مردم برای کاهش استرس پس از شوک از الکل یا سیگار استفاده کردند، اما پس از دو سال ترک آن بسیار دشوار است. نمیتوان اختلال روانی را بدون درمان اعتیاد برطرف کرد؛ جداسازی این دو یک شکاف خطرناک ایجاد میکند.
یکی از سربازان ذخیره ارتش اسرائیل در پیام خود قبل از ورود به غزه نوشته بود: زره خود را میپوشم، قلبم را میبندم، سه ماه بعد میبینمت. روکاح میگوید: آنها از جنگ بازمیگردند، زره فرو میریزد و شوک واقعی شروع میشود.
برنامهها و تلاشها برای نجات
برای پاسخ به وضعیت بحرانی، مرکز اسرائیلی برنامهای به نام «راه دیگر» راهاندازی کرده است که اولین پروژه در اسرائیل است که همزمان به درمان شوک و اعتیاد میپردازد. این برنامه که انتظار میرود تا اواسط ۲۰۲۶ هزاران نفر را شامل شود، هدفش آموزش کادر روانشناسی و پزشکی برای مواجهه جامع با شوکها و رفتارهای اعتیادآور همراه با برنامههای آگاهیبخشی و پیشگیری در مدارس و شهرداریها است.
تا کنون، ۲۸۳ هزار دانشآموز در مدارس و ۵۵ هزار نفر در برنامههای محلی شرکت کردهاند و بیش از ۲۱ هزار متخصص در مرکزهای آموزشی در نتانیا و قدس اشغالی، آموزش دیدهاند.
همچنین مرکز امسال کلینیک جوانان جدیدی به نام «نِتَع» برای درمان اعتیاد نوجوانان اسرائیلی افتتاح کرده و صدها بیمار در کلینیکهای سراسر اسرائیل، درمان میشوند. روکاح تأکید میکند که مقابله با بحران نیازمند بسیج گسترده دولتی و اجتماعی است.
گزارش یدیعوت آحرونوت نتیجه میگیرد که جنگ ممکن است از نظر میدانی به پایان برسد، اما آثار روانی و اجتماعی آن سالها باقی خواهند ماند. جامعه اسرائیل اکنون درگیر مبارزهای داخلی علیه اعتیاد و اختلالات روانی است؛ جایی که دیگر تنها بمبها و ویرانی در غزه مشکل نیست، بلکه خرابی داخلی در ذهن و روان اسرائیلیها نیز چالشی جدی است.
..............................
پایان پیام/ ۲۶۸
نظر شما