بازخوانی یک حادثۀ تاریخی: مسلمانان هند هنوز به‌یاد مسجد بابری

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ با گذشت ۳۳ سال از فاجعه تخریب مسجد تاریخی بابری توسط گروه‌های افراطی هندو، یاد و درد این حادثه همچنان در میان مسلمانان هند زنده است. این فاجعه که در ۶ دسامبر ۱۹۹۲ رخ داد، نقطه عطفی در تاریخ معاصر هند به شمار می‌رود؛ نقطه‌ای که نشان داد نهادهای قانونی و امنیتی کشور در حفاظت از اقلیت‌های دینی ناتوان یا ناکارآمد عمل کرده‌اند. تخریب این مسجد قرن شانزدهمی، با حضور چهره‌های برجسته جریان‌های هندوتوا و عدم مداخله نیروهای پلیس، زمینه‌ساز یکی از خونین‌ترین خشونت‌ها علیه اقلیت‌های مذهبی در هند شد.

در سال‌های پس از این حادثه، روندی از بی‌عدالتی و فراموشی رسمی ادامه یافته است؛ به‌گونه‌ای که بسیاری از عاملان آن اتفاق هرگز پاسخگو نشدند. حتی رأی سال ۲۰۱۹ دیوان عالی هند که تخریب مسجد را «نقض جدی قانون» توصیف کرد، در نهایت زمین مسجد را برای ساخت معبد «رام» در اختیار جریان هندوملی‌گرا قرار داد؛ اقدامی که از نگاه جامعه مسلمان، نمادی از شکست ساختاری دستگاه‌های قانونی در مقابله با افراط‌گرایی بود.

این وضعیت در دهه گذشته تشدید شده است و نمونه‌هایی همچون تخریب‌های تنبیهی خانه‌ها و مراکز مذهبی مسلمانان با استفاده از بولدوزر، و نیز حوادث خونین مانند تیراندازی پلیس در جریان اعتراضات به نظرسنجی از مسجد «مسجد جامع شاهی» در ایالت اوتارپرادش، ادامه همان روند نگران‌کننده را نشان می‌دهد. سازمان‌های حقوق بشری همچون عفو بین‌الملل نسبت به این رویکرد هشدار داده‌اند.

در سال ۲۰۲۴، تلاش دولت هند برای انجام عملیات نقشه‌برداری در مسجد جامع شاهی در شهر سمبَلِ ایالت اوتارپرادش با اعتراضات گسترده مسلمانان روبه‌رو شد؛ اعتراضاتی که با شلیک پلیس همراه و به کشته‌شدن دست‌کم پنج مرد مسلمان انجامید. این رویداد، پیوند روشنی میان گذشته و حال ایجاد کرد؛ به‌ویژه زمانی‌که هم‌زمان، صحنه‌سازی بزرگ سیاسی–مذهبی ساخت معبد رام—با هدایت حزب حاکم BJP و حضور پررنگ نخست‌وزیر نارندرا مودی—به عنوان «لحظه‌ای ملی» برای اکثریت هندو جشن گرفته شد؛ در حالی‌که اقلیت مسلمان این مراسم را تکرار همان روند حذف و حاشیه‌رانی تاریخی خود می‌دانند.

در حالی که ساخت و تبلیغات گسترده معبد رام توسط دولت هند به عنوان «افتخار ملی» معرفی می‌شود، مسلمانان این کشور معتقدند که این رویداد تلاشی برای پاک‌کردن حافظه یک تراژدی تاریخی و عادی‌سازی حذف هویت دینی آنان است. اکنون پس از سه دهه، یادآوری بابری برای مسلمانان هند تنها بازخوانی یک حادثه گذشته نیست؛ بلکه اقدامی ضروری برای فهم واقعیت سیاسی امروز این کشور شبه قاره و تأکیدی بر این حقیقت است که مسیر عدالت و حمایت نهادی همچنان بر آنان بسته است.

.............

پایان پیام