جرعه‌ای از نهج البلاغه ۱/ اعتبار، جامعیت و قدمت

خبرگزاری اهل‌بیت(ع) ابنا:

رهبر معظم انقلاب اسلامی در اولین روز سال جدید ۱۴۰۴ در دیدار با هزاران نفر از قشرهای مختلف مردم، با اشاره به شکست دشمنان در دور کردن مردم از معنویات، ایام نخست امسال را متعلق به امیرالمؤمنین یعنی قله رفیع عدالت، تقوا و گذشت خواندند و گفتند: ملت ایران و ملت های مسلمان برای استفاده از درس‌های حضرت علی(ع) به عنوان برترین انسانها بعد از پیامبر(ص)، به نهج‌البلاغه مراجعه کنند و فعالان عرصه فرهنگی به مطالعه و آموزش این کتاب عظیم توجه ویژه داشته باشند.

توصیه حضرت آیت‌الله خامنه‌ای به توجه و استفاده بیشتر از نهج‌البلاغه در حالی صورت می‌گیرد که ایران و جهان اسلام خصوصا جوامع پیرو اهل‌بیت(ع) شرایط خطیر و حساسی را پشت سر می‌گذارنند.

با توجه به تأکیدات رهبر معظم انقلاب، خبرگزاری ابنا امسال اهتمام ویژه‌ای به نشر آموزه‌های نهج البلاغه دارد. از این رو حجت الاسلام و المسلمین «محمد نمازی» استاد حوزه و پژوهشگر نهج البلاغه در سلسله ویدیوهایی به تشریح جایگاه و معارف نهج البلاغه می‌پردازد.

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمدلله رب العالمین

جلساتی را برای آشنایی بیشتر با کتاب شریف نهج البلاغه در خدمت‌تان هستیم.

به تعبیر مقام معظم رهبری بعد از قرآن کتابی نداریم که در جامعیت و قدمت و اعتبار مثل نهج البلاغه باشد. این کتاب شریف جامع است، مخصوصاً اگر کسی وقت بگذارد می‌بیند در هر موضوعی که انسان نیاز دارد، حضرت یا عیناً عباراتی را به کار برده‌اند و یا اشاراتی در نهج البلاغه آمده است؛ از اصول دین گرفته و موارد مورد نیاز ما در زندگی فردی و اجتماعی، از خداشناسی، از امام‌شناسی، دنیاشناسی، مبدأ و معاد، شناخت راه انسان، فضایل و رذایل اخلاقی و بسیاری از معارف در این کتاب آمده است.

کسی متوجه جامعیت نهج البلاغه می‌شود که با این کتاب انس بگیرد. در نگاه اول شاید فکر کنیم که بعضی از مسائل نیامده است ولی در مطالعه‌های دوم و سوم می‌بینیم که نهج البلاغه از جهت جامعیت کتاب عجیبی است، فهرست‌های زیادی هم بر این کتاب زده شده است. خانواده‌ی مرحوم محمد دشتی مترجم نهج البلاغه که به دیدار مقام معظم رهبری رفته بودند، آقا فرموده بودند که معجم المفهرس مرحوم دشتی ـ که با آقای کاظم محمدی تهیه کرده بود ـ در کنار کتاب قرآن من است و به این کتاب دائم المراجعه هستم.

از اینجا انسان متوجه می‌شود که نهج البلاغه چه جامعیتی دارد، در هر موضوعی که به ویژه یک حکومت دینی نیاز دارد، فرمایشات حضرت در این کتاب به ما رسیده است. خدا را شاکریم که با این همه ظلم و ستمی که به اهل بیت عصمت و طهارت(ع) رفته است، بالأخره یک امام حاکم شد و 4 سال و چند ماه الگوی حکومت را داریم، لذا در برابر خدای متعال بهانه‌ای نداریم که ما روش کار را نمی‌دانیم. این از جامعیت نهج البلاغه بود.

در بحث قدمت این کتاب بگوییم که کتاب نهج البلاغه برای 200-300 یا 500 سال قبل نیست، بلکه برای 1000 سال قبل است، یعنی نزدیک به غیبت صغری و هم‌زمان با کتاب کافی است که بخشی از آن اصول، فروع و روضه‌ی کافی است. لذا قدمت این کتاب بسیار مهم است. چون کتب حدیثی که زودتر تهیه شده، برای فهم کلام معصوم برای ما مناسب‌تر است.

همچنین اعتبار این کتاب را کسی می‌تواند متوجه شود که در خارج از مرزها به سراغ کسانی برود که علاقه‌مند به معارف شیعه هستند؛ می‌بیند که اولین کتاب روایی که در ذهن آن‌ها حک شده و آشنا شده‌اند همین کتاب شریف نهج البلاغه است و لذا اعتبار بالایی دارد. کسانی که اهل ترجمه به زبان‌های دیگر خارجی بودند، اولین کتاب روایی که ترجمه می‌کنند معمولاً نهج البلاغه است و برای آن‌ها بسیار جذابیت دارد.

با تیزهوشی که مرحوم سید رضی(ره) مؤلف این کتاب انجام داده و بلاغت را مطرح کرده، دوستان عرب‌زبان و کسانی که علاقه‌مند به زبان عربی هستند، نگاه‌های آنان معطوف به زیبایی این کلام شده است. سید رضی(ره) گرچه ادبیات را برجسته می‌کند، ولی لابه‌لای آن، کلمات زیبا و گهربار معارف علوی را منتقل می‌کند و به دور از فضای تعصب در قالب کلام زیبای عربی، معارف را به ما رسانده ‌است. پس به جهت اعتبار نهج البلاغه است که حتی اهل سنت دوشادوش شیعه در شرح این کتاب قلم زده‌اند که ان‌شاءالله در جلسات بعد بیشتر آشنا می‌شویم.

والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته.

...................................
پایان پیام/ 167