۱۷ خرداد ۱۴۰۴ - ۰۹:۴۴
جرعه‌ای از نهج البلاغه ۶/ ترجمه‌ها به زبان فارسی

بعضی کم‌لطفی می‌کنند و به کتاب مرحوم دشتی می‌گویند که دقتش در بعضی جاها کم است، نه، این‌طور نیست. ایشان با توجه به مخاطب و فهم کلام مخاطبان، یک چیزی را اضافه یا کم کرده است؛ این دقت را داشته‌اند.

خبرگزاری اهل‌بیت(ع) ابنا:

رهبر معظم انقلاب اسلامی در اولین روز سال جدید ۱۴۰۴ در دیدار با هزاران نفر از قشرهای مختلف مردم، با اشاره به شکست دشمنان در دور کردن مردم از معنویات، ایام نخست امسال را متعلق به امیرالمؤمنین یعنی قله رفیع عدالت، تقوا و گذشت خواندند و گفتند: ملت ایران و ملت های مسلمان برای استفاده از درس‌های حضرت علی(ع) به عنوان برترین انسانها بعد از پیامبر(ص)، به نهج‌البلاغه مراجعه کنند و فعالان عرصه فرهنگی به مطالعه و آموزش این کتاب عظیم توجه ویژه داشته باشند.

توصیه حضرت آیت‌الله خامنه‌ای به توجه و استفاده بیشتر از نهج‌البلاغه در حالی صورت می‌گیرد که ایران و جهان اسلام خصوصا جوامع پیرو اهل‌بیت(ع) شرایط خطیر و حساسی را پشت سر می‌گذارنند.

با توجه به تأکیدات رهبر معظم انقلاب، خبرگزاری ابنا امسال اهتمام ویژه‌ای به نشر آموزه‌های نهج البلاغه دارد. از این رو حجت الاسلام و المسلمین «محمد نمازی» استاد حوزه و پژوهشگر نهج البلاغه در سلسله ویدیوهایی به تشریح جایگاه و معارف نهج البلاغه می‌پردازد.

بسم الله الرحمن الرحیم و به نستعین

در ادامه‌ی جلسات آشنایی با نهج البلاغه، خدمت عزیزان تقدیم می‌کنم که در خصوص ترجمه‌های نهج البلاغه از کدام بیشتر می‌توان استفاده کرد.

اولاً ما در اینجا نمی‌خواهیم ترجمه‌ی خاصی را مطرح کنیم، چون سلیقه‌ها مختلف است. یک دوره‌ای بود که ترجمه‌ی نهج البلاغه کم بود و در کلام مقام معظم رهبری هست که افسوس زیادی می‌خوردند که چرا این کتاب شریف نهج البلاغه، در سطحی که قابل استفاده برای همه باشد، ترجمه نشده است. این متعلق به 40 سال پیش بود، اما در زمان حاضر، ترجمه‌های مختلف و خوبی وجود دارد که چند مورد را خدمت عزیزان معرفی می‌کنیم.

شاید بیشترین ترجمه‌ای که در بازار رواج پیدا کرده و خریدار داشته، ترجمه‌ی مرحوم دشتی است. راز آن را خدمت عزیزان می‌گویم. در مقدمه‌ی این کتاب مرحوم دشتی می‌فرمایند که من طوری ترجمه کرده‌ام که اگر کسی به شرح و استادی دسترسی نداشت از پسِ فهم کلام امام برآید. یعنی در این ترجمه، یک حالت خودکفایی برای فهم کلام امام وجود دارد. چطور این کار را کردند؟ آن میزان و آن مقداری که ضروری بوده، از شروح انتخاب کردند و آن مقداری که لازم بوده از مباحث تاریخی و شرایط صدور کلام امام و این‌که در کجا و به چه کسی گفته‌اند و در چه احوالاتی بوده، به عنوان پاورقی و یا در یک پرانتز در ابتدای آن خطبه، نامه یا حکمت آورده‌اند. لذا خواننده‌ی ترجمه با درصد بالایی، از مطالعه‌ی سایر منابع بی‌نیاز می‌شود.

بعضی کم‌لطفی می‌کنند و به کتاب مرحوم دشتی می‌گویند که دقتش در بعضی جاها کم است، نه، این‌طور نیست. ایشان با توجه به مخاطب و فهم کلام مخاطبان، یک چیزی را اضافه یا کم کرده است؛ این دقت را داشته‌اند. بله، آن سال، سال امام علی(ع) بوده و این ترجمه باید یک مقداری زودتر چاپ می‌شد و بعداً تا حدی نواقص آن رفع شده است ولی تا الان هم فکر می‌کنم روان‌ترین ترجمه همین ترجمه‌ی مرحوم دشتی باشد.

پس از آن، راه برای ترجمه‌های دیگر و با کیفیت مطلوب برای زمان ما باز شد، مثل ترجمه‌ی آقای علی شیروانی که ترجمه‌ی خوب و دقیقی داشته‌اند و لغات را هم ملاحظه کرده‌اند. شاید روانی ترجمه‌ی مرحوم دشتی را نداشته باشد ولی دقت بالاتری دارد.

باز ترجمه‌ی علامه جعفری(ره) از ترجمه‌های خوب و قابل استفاده است. از ترجمه‌های روان و امروزپسند، ترجمه‌ی شیخ حسین انصاریان است که ایشان هم الحمدلله در ترجمه‌ی قرآن، ترجمه‌ی صحیفه‌ی سجادیه و کتاب شریف نهج البلاغه موفق هستند.

اگر بخواهم باز برای دانشجویان و طلاب یک ترجمه‌ای را معرفی کنم که دغدغه‌ی کمتری داشته باشند، ترجمه‌ی آیت‌الله مکارم شیرازی است که مدتی است چاپ شده است. این اثر قبلاً با شرحش یک‌جا چاپ شده بود و بعداً جداگانه چاپ شد. چون این شرح توسط یک تیم پژوهشی چاپ شده، ترجمه‌ی آن هم ترجمه‌ی قوی است و با دقت مضاعف روی لغات است.

از ترجمه‌های قبلی، ترجمه‌های مرحوم فیض الاسلام است که ما باید قدردان زحمات گذشتگان باشیم. ایشان نهج البلاغه را از مظلومیت درآورد و مرحوم فیض الاسلام، ترجمه و شرح را با هم دارد. در آن پرانتزهایی که در ترجمه آمده، نوعی شرح مختصر است.

شاید برای برخی سخت باشد که هم‌زمان ترجمه و شرح را بخوانند، لذا ما ترجمه‌های بعدی را هم معرفی کردیم.

جمله‌ی پایانی من این است که مقام معظم رهبری فرمودند: یک ترجمه‌ی درست و شرح مختصر برای مخاطبین کافی است. لذا ما کار را زیاد سخت نکنیم تا ان‌شاءالله این کتاب رواج پیدا کند.

والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته

تصویربرادر و تدوین‌گر: علی حاتمی

.........................................
پایان پیام/ 167

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha