تحریم‌های دفاعی اروپا علیه اسرائیل/ ضربه‌ای به اقتصاد و امنیت تل‌آویو

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی اهل‌بیت(ع) ـ ابنا ـ صنایع نظامی اسرائیل در پی ادامه جنگ در غزه و افزایش انتقادات جهانی، با فشارهای سیاسی و مردمی فزاینده‌ای در اروپا و سایر نقاط جهان مواجه شده‌اند. این بخش که ستون فقرات اقتصاد و امنیت اسرائیل محسوب می‌شود، اکنون با مجموعه‌ای از محدودیت‌ها از جمله ممنوعیت صادرات تسلیحات از سوی آلمان، حذف شرکت‌های اسرائیلی از نمایشگاه‌های دفاعی در فرانسه و هلند، و امتناع بنادر و فرودگاه‌های اروپایی از ارسال تجهیزات نظامی به اسرائیل، روبه‌رو است.

این تحولات در پی تصویب طرح اشغال شهر غزه توسط تل‌آویو و تشدید حملات نظامی در این منطقه رخ داده‌اند؛ اقدامی که موجب افزایش فشار از سوی اتحادیه‌های کارگری و سازمان‌های حقوق بشری اروپایی شده و نشان‌دهنده تغییر عمیق در افکار عمومی جهانی نسبت به اسرائیل و صنایع دفاعی آن است.

حذف و ممنوعیت

پس از حذف شرکت‌های اسرائیلی از نمایشگاه‌های دفاعی فرانسه، دولت هلند نیز تصمیم گرفت مانع حضور آن‌ها در نمایشگاه تسلیحات NEDS شود که قرار است در نوامبر آینده برگزار شود. این تصمیم هم‌زمان با ممنوعیت صادرات تسلیحات از سوی آلمان، ضربه‌ای به صنعتی وارد کرده که به همکاری‌های راهبردی و شعبه‌های فعال در اروپا وابسته است.

نمایشگاه تسلیحات هلند یکی از رویدادهای تخصصی در زمینه سیستم‌های رزمی و فناوری‌های دریایی است و شرکت‌هایی مانند صنایع هوایی اسرائیل، رافائل و سیستم‌های البیت برای حضور در آن برنامه‌ریزی کرده بودند. اما برگزارکنندگان هلندی اخیراً اعلام کردند که مشارکت این شرکت‌ها به دلایل امنیتی ممکن نیست.

این اقدام نه‌تنها مانع نمایش محصولات اسرائیلی در این رویدادها می‌شود، بلکه ارتباط با شرکت‌های بزرگ در اروپا، آسیا و آمریکای لاتین را نیز قطع می‌کند؛ ارتباطاتی که از طریق این نمایشگاه‌ها منجر به قراردادهایی به ارزش میلیاردها دلار می‌شدند.

تولید و صادرات

ممنوعیت صادرات تسلیحات از سوی آلمان که بی‌سابقه توصیف شده، بحران صنایع نظامی اسرائیل را به‌ویژه با ادامه جنگ و نیاز فزاینده ارتش اسرائیل به تجدید ذخایر تسلیحات و مهمات، تشدید کرده است.

با وجود همکاری‌های بلندمدت میان شرکت‌های اسرائیلی و آلمانی، محدودیت‌های جدید زنجیره تأمین را تهدید کرده و توان ارتش اسرائیل برای دریافت قطعات حیاتی تسلیحات را کاهش داده‌اند. بسیاری از شرکت‌های اسرائیلی دارای شعبه‌هایی در آلمان هستند، که این تصمیم تأثیر مستقیمی بر توان تولید و صادرات آن‌ها دارد.

هم‌زمان، بنادر و فرودگاه‌های اروپایی نیز با فشار اتحادیه‌های کارگری، از ارسال تجهیزات نظامی به اسرائیل خودداری می‌کنند؛ اتحادیه‌هایی که اقدامات اسرائیل در غزه را نسل‌کشی توصیف کرده‌اند. این موضع‌گیری عملی موجب اختلال در عملیات حمل‌ونقل و تأمین شده و لایه‌ای جدید از انزوا را برای صنایع نظامی اسرائیل به همراه آورده است.

پیامدها و زیان‌ها

بر اساس تحلیل‌های اسرائیلی، این تحولات نشان‌دهنده افزایش احساسات منفی جهانی نسبت به اسرائیل هستند و پیامدهای آن شامل زیان‌های اقتصادی ملموس، کاهش تولید و صادرات، و تضعیف جایگاه تل‌آویو در نمایشگاه‌ها و مجامع تسلیحاتی جهانی است.

«یووال ازولای» سردبیر اقتصادی روزنامه عبری «کلکلیست»، این تحولات را صرفاً اقدامات اعتراضی نمی‌داند، بلکه آن‌ها را نشانه‌ای از تغییر بنیادین در روابط اسرائیل و اروپا در زمینه همکاری‌های نظامی و دفاعی می‌داند؛ تغییری که تأثیر مستقیم بر اقتصاد و امنیت اسرائیل دارد.

او تأکید می‌کند که گسترش دایره تحریم‌ها و بایکوت‌ها، شرکت‌های اسرائیلی را از عقد قراردادهایی به ارزش ده‌ها میلیارد دلار محروم کرده و موجب زیان‌های اقتصادی و کاهش تولید و صادرات شده است. این محدودیت‌ها تهدیدی راهبردی برای جایگاه صنایع نظامی اسرائیل در بازارهای جهانی هستند و پرسش‌هایی را درباره توانایی آن‌ها برای مقابله با محاصره دیپلماتیک و اقتصادی مطرح می‌کنند.

ازولای در مورد ممنوعیت آلمان، که متحد سنتی اسرائیل در حوزه نظامی و اقتصادی محسوب می‌شود، آن را ضربه‌ای دردناک توصیف می‌کند؛ به‌ویژه با توجه به اینکه تانک‌های اسرائیلی به موتورهای آلمانی وابسته‌اند که برای پردازش نهایی به آمریکا ارسال می‌شوند و سپس به اسرائیل وارد می‌گردند.

عقب‌گرد و چالش‌ها

صادرات صنایع دفاعی اسرائیل در سال ۲۰۲۴ به رکوردی بی‌سابقه رسید و با رشدی ۱۳ درصدی نسبت به سال قبل به ۱۴.۸ میلیارد دلار افزایش یافت. بخش عمده این رشد از بازار اروپا حاصل شد که ۵۴ درصد از کل صادرات را به خود اختصاص داد. سیستم‌های دفاع هوایی، موشک‌ها و گلوله‌ها تقریباً نیمی از این صادرات را تشکیل دادند؛ صادراتی که عمدتاً ناشی از نگرانی‌های فزاینده اروپا از تهدید پهپادها پس از جنگ اوکراین بود.

با این حال، «حاجای عمیت» تحلیل‌گر اقتصاد دفاعی در روزنامه «ذا مارکر»، معتقد است که جنگ غزه تأثیر خود را بر روند قراردادهای جدید گذاشته و منجر به تعلیق قرارداد تسلیحاتی بزرگی با اسپانیا شده است.

او می‌گوید صنایع دفاعی اسرائیل اکنون با چالش‌های سیاسی فزاینده‌ای در عرصه بین‌المللی مواجه هستند که می‌توانند مانع ادامه رشد سریع این بخش شوند. به گفته حاجای عمیت، محدودیت‌های فزاینده اروپا تأثیر مستقیمی بر حجم صادرات و حضور جهانی صنایع نظامی اسرائیل در سال ۲۰۲۵ داشته‌اند.

انتظار می‌رود شرکت‌های اسرائیلی در تأمین قطعات اصلی محصولات خود با دشواری مواجه شوند و فرصت‌های تجاری مهمی را از دست بدهند. این بحران هم‌زمان با فشارهای اقتصادی ناشی از جنگ، کسری بودجه را تشدید کرده و دولت اسرائیل را در تأمین مالی ارتش و تجدید ذخایر تسلیحاتی با چالش روبه‌رو کرده است.

تنش و انزوا

«دیان شموئل الماس» خبرنگار ژئوپلیتیک روزنامه «گلوبس»، نیز همین دیدگاه را دارد و معتقد است صنایع نظامی اسرائیل اکنون با دیوار مستحکمی از محدودیت‌ها و تحریم‌های اروپایی مواجه شده‌اند که جایگاه آن‌ها را به‌عنوان صادرکننده اصلی تسلیحات و فناوری‌های دفاعی در جهان تهدید می‌کند.

او هشدار می‌دهد که اگر این اقدامات گسترش یابند، نه‌تنها زیان‌های اقتصادی به همراه خواهند داشت، بلکه بر توان عملیاتی ارتش اسرائیل نیز تأثیر خواهند گذاشت. با نبود راهبرد سیاسی یا دیپلماتیک برای کاهش تنش با اروپا، اسرائیل در آستانه ورود به مرحله‌ای بی‌سابقه از انزوای نظامی و دفاعی قرار دارد.

..............................

پایان پیام/ ۲۶۸