به گزارش خبرگزاری بینالمللی اهلبیت(ع) ـ ابنا ـ جلسه شورای امنیت سازمان ملل دوشنبه شب به وقت نیویورک (بامداد سه شنبه به وقت تهران) درباره پیشنویس دو قطعنامه پیشنهادی آمریکا و همچنین روسیه درباره نوار غزه برگزار و قطعنامه این شورا درباره غزه با ۱۳ رأی تصویب شد.
نماینده آمریکا در سازمان ملل در این جلسه بدون هیچ اشارهای به حمایت گسترده آمریکا از رژیم صهیونیستی در جریان نسلکشی در غزه، گفت: غزه در دو سال گذشته به جهنمی در روی کره زمین تبدیل شده است. گرسنگی در غزه شایع است و امیدواری شکننده وجود دارد و امروز ما در دو راهی قرار داریم.
او مدعی شد: این پیش نویس صرفاً یک وعده توخالی نیست، بلکه تضمینکننده آتشبس در غزه خواهد بود.
جنبش حماس با انتشار بیانیهای اعلام کرد که قطعنامه اخیر شورای امنیت سازمان ملل برای مطالبات و حقوق سیاسی و انسانی مردم فلسطین، به ویژه در نوار غزه کافی نیست.
در این بیانیه آمده است که قطعنامه شورای امنیت سازوکار قیمومیت بینالمللی بر غزه اعمال میکند که مورد قبول مردم و گروههای فلسطینی نیست.
حماس تاکید کرد که این قطعنامه در واقع به دنبال اهداف رژیم صهیونیستی است که در جنگ ویرانگر موفق به تحقق آن نشده بود.
این جنبش هشدار داد که قطعنامه غزه را از دیگر بخشهای سرزمین فلسطین جدا میکند و تلاش دارد واقعیتهای جدیدی تحمیل کند.
حماس همچنین اعلام کرد که واگذاری وظایف و نقشهای نیروهای بینالمللی در غزه از جمله خلع سلاح مقاومت خط بطلانی بر بیطرفی این نیروها میکشد.
به منظور بررسی و نقد قطعنامه شورای امنیت به پیشنهاد و فشار آمریکا با «الیاس المر» کارشناس لبنانی روابط بین الملل گفتوگو کردیم:
تحمیل اداره انتقالی و نفی اراده فلسطینیها
الیاس المر در پاسخ به این پرسش که آیا قطعنامه پیشنهادی آمریکا و تصویبشده در شورای امنیت درباره غزه میتواند «اراده فلسطینیها» را بازتاب دهد، گفت: «از نظر حقوقی و سیاسی چنین ادعایی ناممکن است. تصمیمی که ادارهای انتقالی را بر غزه تحمیل میکند، در حالی که نیروهای اصلی و گروههای مدنی فلسطینی در تدوین آن حضور نداشتهاند، نمیتواند نماینده اراده مردم باشد. عدم مشارکت، تصمیم را از یک توافق ملی به یک طرح تحمیلی تبدیل میکند.»
وی افزود: «این روند عملاً مشروعیت هرگونه اداره موقت را فرسوده میکند و روایت بازتولید نوعی قیمومیت بینالمللی را تقویت مینماید.»
انحراف از پایان اشغالگری بهسوی مدیریت امنیتی
این کارشناس لبنانی درباره تمرکز طرح بر «اداره بینالمللی» بهجای پایاندادن به اشغالگری نیز گفت: «چنین تصمیمی اولویت را از پایان اشغالگری که اصل بنیادی قضیه فلسطین است، به مدیریت امنیتی و خدماتیِ یک دوره انتقالی منحرف میکند. این تغییر جهت، خطر تضعیف مفهوم حاکمیت فلسطینی و حق تعیین سرنوشت را در پی دارد.»
الیاس المر اضافه کرد: «وقتی مسئولیتهای عمومی و امنیتی به سازوکارهای خارجی سپرده شود، مسئولیت قدرت رژیم اشغالگر بهطور خطرناکی پنهان میشود و تمرکز از بازیابی حق حاکمیت مردم، به مدیریت یک بحران امنیتی منتقل میشود.»
خطر تعمیق جدایی غزه و کرانه باختری
او درباره نگرانی ها نسبت به جدایی غزه از کرانه باختری نیز گفت: «احتمال جدی در این زمینه وجود دارد. هر سازوکار انتقالی که مستقل از توافق داخلی فلسطینی طراحی شود، خطر تعمیق جدایی جغرافیایی و سیاسی را افزایش میدهد. این جدایی فرصت دستیابی به یک راهحل جامع بر مبنای وحدت سرزمین و ملت را تضعیف میکند.»
این کارشناس لبنانی تأکید کرد: «اعتراض جریانهای مختلف فلسطینی نشاندهنده نگرانی واقعی از تبدیل طرحهای امنیتمحور به ابزار حذف چشمانداز دولت مستقل فلسطین است.»
شرط نزع سلاح و استفاده سیاسی از کمکهای انسانی
الیاس المر درباره شرط «نزع سلاح مقاومت» و ارتباط آن با کمکها گفت: «طبق قوانین بینالملل، ملتهای تحت اشغال حق دارند برای احقاق حقوق خود از اشکال مختلف مقاومت استفاده کنند. مشروطکردن کمکهای انسانی و بازسازی غزه به نزع سلاح عملاً تبدیل شروط جنگی به اهرم فشار سیاسی علیه مردمی تحت اشغال است.»
وی افزود: «این رفتار با اصول بنیادین امدادرسانی بیطرفانه در تضاد است و میتواند به تضعیف ساختار اجتماعی و سیاسی فلسطینیها قبل از هرگونه بازسازی واقعی منجر شود.»
این کارشناس لبنانی همچنین درباره ارتباط کمکها با فرآیندهای سیاسی گفت: «چنین شرطگذاریهایی همیشه مانعی برای دسترسی فوری مردم به غذا، دارو و سوخت بوده است. وابستهکردن کمکها به تصمیمگیریهای بوروکراتیک و امنیتی عملاً روند امدادرسانی را کند و بحران انسانی را تشدید میکند.»
ضرورت نظارت شفاف و جلوگیری از سوءاستفاده از اختیارات بینالمللی
وی در توضیح نحوه جلوگیری از سوءاستفاده از اختیارات «شورای صلح» و نیروهای ثبات اضافه کرد: «راهحل تنها در مشارکت واقعی فلسطینیان در تمامی مراحل، نظارت شفاف سازمان ملل، سازوکارهای پاسخگویی حقوقی و تقویت نهادهای بومی است. بدون این مؤلفهها، اختیارات گسترده میتواند به ابزاری برای فشار و حتی ایجاد تغییرات جمعیتی تحت پوشش نیازهای امنیتی تبدیل شود.»
این کارشناس روابط بین الملل تأکید کرد: «باید بندهای روشنی برای ممنوعیت هرگونه جابهجایی اجباری و الزام نیروهای بینالمللی به رعایت حقوق بینالملل و حق تعیین سرنوشت گنجانده شود.»
پیامدهای نبود توافق داخلی و سوءاستفاده آمریکا از شورای امنیت
الیاس المر در پاسخ به این سؤال که آیا نبود توافق داخلی به بیثباتی بیشتری منجر خواهد شد، گفت: «اجرای هر طرحی بدون توافق فلسطینی ضمانت پایداری ندارد. این وضعیت ممکن است موج تازهای از مقاومت و درگیری ایجاد کند. صلح تحمیلی پیروز نمیشود؛ ثبات واقعی برآمده از اجماع ملی و اصلاح نهادی است.»
وی افزود: «هرگونه اداره خارجی که بدون مشروعیت محلی اعمال شود، با مقاومت اجتماعی و سیاسی مواجه خواهد شد و تبعات انسانی و امنیتی سنگینی خواهد داشت.»
این کارشناس در جمعبندی تأکید کرد: «گفتوگوی ملی فراگیر قبل از هر مکانیسم انتقالی ضروری بود؛ گفتوگویی که در آن همه جریانهای فلسطینی، جامعه مدنی و نهادهای حقوقی حضور داشته باشند. هر شکل دیگری از مدیریت گذار، دور زدن حق تعیین سرنوشت و مقدمهای برای نوعی قیمومیت تازه است.»
المر در پایان گفت: «در پسِ این تصمیم، تمایل آشکار آمریکا برای سوء استفاده از شورای امنیت بهعنوان ابزاری برای بازتعریف نفوذ و مدیریت مسیرهای بحران در خاورمیانه دیده می شود. این تحول میتواند سازمانهای بینالمللی را از نهادهای حافظ حقوق ملتها به ابزار مهندسی سیاسی قدرتهای بزرگ تبدیل کند.»
........................
پایان پیام
نظر شما