همراه با ربنا در رمضان ـ ۱۵/ با اقامۀ نماز گوهر ایمان حفظ می‌شود

خبرگزاری اهل‌بیت(ع) ابنا:

حجت‌الاسلام والمسلمین «محمدکاظم حقانی فضل» استاد حوزه و پژوهشگر علوم اسلامی، در شب‌های ماه مبارک رمضان در سلسله ویدیوهایی به تشریح دعاهای قرآنی با ربّنا می‌پردازد که متن سخنان وی در ویدیوی شب پانزدهم ماه مبارک رمضان به شرح زیر است:

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمدلله رب العالمین و الصلاة و السلام علی رسول الله و آله اجمعین

چنان‌که در فرازهای دیگر گفته شد، دعاهای حضرت ابراهیم در قرآن متعدد است و بسیاری از آن‌ها با ربنا شروع شده است. چند مورد در سوره‌ی بقره بود و یکی از آن‌ها در آیه‌ی 37 سوره‌ی ابراهیم آمده است که: «رَبَّنا إِنِّی أَسْکَنْتُ مِنْ ذُرِّیَّتی‏». ماجرا را شنیده‌اید که حضرت ابراهیم همسرش هاجر و فرزندش اسماعیل را به سرزمین امروزی مکه آورد که در آنجا کسی زندگی نمی‌کرد و بنا و ساختمانی نبود. حضرت ابراهیم می‌گوید که من ذریه‌ی خودم را ساکنِ «بِوادٍ غَیْرِ ذی زَرْعٍ» کردم، به سرزمین بدون زراعت آورده‌ام و این‌ها را در کنار خانه‌ی تو ساکن کرده‌ام. «عِنْدَ بَیْتِکَ الْمُحَرَّمِ»،  خب این کار را کردی که چه شود؟ «رَبَّنا إِنِّی أَسْکَنْتُ» خدایا، من خانواده، اهل و عشیره‌ام را در این بیابان بی‌آب ‌و علف ساکن کرده‌ام «لِیُقیمُوا الصَّلاةَ» تا صلاة را اقامه کنند. خیلی عجیب است. این خانواده دو نفره بودند، چون خود ابراهیم آنجا را رها کرد، به مأموریت خودش برگشت و هاجر و اسماعیل در مکه ماندند. این خانواده‌ی کوچک چندهزار سال بعد، سرمایه و زمینه‌ی رسالت نبی گرامی اسلام شد، چون حضرت رسول(ص) از نسل حضرت اسماعیل هستند.

خب هدف این است که «لِیُقیمُوا الصَّلاةَ». بعد از آن خواستۀ دیگری دارد: «فَاجْعَلْ أَفْئِدَةً مِنَ النَّاسِ تَهْوی إِلَیْهِمْ» خدایا، قلب‌های مردم را نرم کن تا به این طرف و نزدیک این‌ها بیایند، «وَ ارْزُقْهُمْ مِنَ الثَّمَراتِ» به این‌ها میوه و روزی بده که این‌ها بمانند.

حرف من در «لِیُقیمُوا الصَّلاةَ» است. چرا روی صلاة تأکید شده است؟ نمازی که ما به این شکل می‌خوانیم، در آیین ابراهیم، در آیین موسی یا در آیین عیسی(ع) که نیست، ولی صلاة در همه‌ی آن‌ها هست. یعنی کلمه‌ی صلاة وجود دارد، هر چند شکلش متفاوت است.

می‌توان در قرآن این را برداشت کرد که معنای لغوی صلاة به معنای دعا است، اما آنچه که در قرآن می‌توان از آن استفاده کرد، به معنای ارتباط مستمر با خداوند است. یک چیزی که همه‌ی ادیان دارند، ابزار گفت‌وگو و ارتباط با خداوند است، همیشگی است و موردی نیست. مثل سفر حج نیست که کسی یک بار برود و یا بسیاری از افراد نتوانند بروند؛ یک امر همگانی است و برای همه است. بعد گفته که «لِیُقیمُوا الصَّلاةَ»، نگفته که گاهی موردی نماز بخوانند، نه، شاید منظور از اقامه‌ی صلاة این باشد که بانماز و همیشه اهل آن هستند. دو معنا برای اقامه بیان شده است، برخی می‌گویند برپا داشتن یعنی دیگران را هم تشویق کنیم، دیگران هم نماز بخوانند و جامعه را اهل نماز کنیم، این یک معنا است که بی‌راه نیست. یک معنا هم این‌طور است که یعنی خود فرد اهل نماز باشد، نه این‌که گاهی نماز بخواند. کسی که گاهی نماز می‌خواند مُقیم الصلاة نیست. لذا کسی که اهل نماز و مُقیم الصلاة است، موضوع دعای حضرت ابراهیم است.

خب چرا روی این تأکید شده است؟ نماز چه خاصیتی دارد؟ چرا باید دائم نماز بخوانیم؟ به خاطر اینکه، دین گوهری است که خدا به انسان‌ها می‌دهد و در قلب انسان‌ها قرار می‌دهد لذا باید آن را حفظ کرد. کوران زندگی دین را از دست آدم‌ها درمی‌آورد، غفلت حاکم می‌شود، مشغول زندگی، کار، همسر، درس، شغل و همه چیز می‌شوند؛ این‌ها باعث فراموشی دین می‌شود و آنچه که دین را حفظ می‌کند، ارتباط مستمر با خداوند است؛ یک برنامه‌ی منسجم و مرتبی که انسان دائم بخواهد با آن با خداوند متعال ارتباط داشته باشد تا فراموش نکند که بنده است.

بنابراین این آیه خیلی گویا می‌گوید که من این‌ها را به مکه آورده‌ام تا چند هزار سال بعد پیامبر و دینی بیاید و همه‌ی این‌ها باشد که مردم «مُقیموا الصلاة» شوند، مردم اهل نماز باشند تا گوهر ایمانی‌شان حفظ شود. به نظرم قرآن در اینجا نکته‌ی بسیار عمیقی بیان فرموده، اگر ما متوجه شویم که نماز و ارتباط مستمر و زمان‌مند است که انسان را در مسیر نگه می‌دارد. شاید انسان‌هایی پیدا نشوند که این‌گونه نباشند که هرازگاهی با خدا حرف بزنند، اما مهم این است ‌که ارتباط دائم باشد، بنابراین صلاة برنامه‌ی مرتبِ منسجم ارتباط با خدا است.

خداوند ما و ذریه‌مان را اهل صلاة و اهل اقامه‌ی صلاة قرار دهد. والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته

.......................................

پایان پیام/ 167