خبرگزاری اهل‌بیت(ع) ابنا:
حجت‌الاسلام والمسلمین «محمدکاظم حقانی فضل» استاد حوزه و پژوهشگر علوم اسلامی، در شب‌های ماه مبارک رمضان در سلسله ویدیوهایی به تشریح دعاهای قرآنی با ربّنا می‌پردازد که متن سخنان وی در ویدیوی شب بیست و چهارم ماه مبارک رمضان به شرح زیر است:
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله رب العالمین و الصلاة و السلام علی رسول الله و آله اجمعین
آیه‌ی 80 سوره‌ی إسراء آیه‌ی معروفی است و یک جلسه در یکی از دعاهای ربنایی به آن اشاره کردیم: «وَ قُلْ رَبِّ أَدْخِلْنی مُدْخَلَ صِدْقٍ وَ أَخْرِجْنی مُخْرَجَ صِدْقٍ وَ اجْعَلْ لی مِنْ لَدُنْکَ سُلْطاناً نَصیراً». در فراز پایانی، خداوند به رسول الله(ص) می‌فرماید که از من بخواه که «وَ اجْعَلْ لی» برای من، «مِنْ لَدُنْکَ» از نزد خودت سلطانی یاری‌گر قرار بده. نصیر به معنای یاری‌گر است. البته بعضی از ترجمه‌ها با عنوان یاری شده گفته‌اند و بسیاری از ترجمه‌های دیگر قرآن، یاری‌کننده گفته‌اند. من فکر می‌کنم یاری کننده بهتر است.
سلطان یعنی چه؟ سلطان به معنای حاکم و شاه است. آیا اینجا همین را می‌گوید؟ به نظر می‌رسد که این‌طور نیست. سلطانی که به او سلطان می‌گویند و پادشاه است، نکته‌ای دارد. آن نکته باعث شده که این آیه روی کلمه‌ی سلطان تکیه کند. اگر چند آیه بخوانیم این معلوم می‌شود. خداوند در آیه‌ی 156 سوره‌ی صافات می‌گوید: شما که کفر می‌ورزید و خدا را تکذیب می‌کنید، «أَمْ لَکُمْ سُلْطانٌ مُبینٌ» آیا سلطان توضیح دهنده‌ای دارید؟ اینجا به معنای دلیل به کار رفته است. یعنی دلیل روشن و مبینی دارید؟ «فَأْتُوا بِکِتابِکُمْ إِنْ کُنْتُمْ صادِقینَ» اگر راست می‌گویید کتاب‌تان را بیاورید.
خداوند در آیات 35 و 56 سوره‌ی غافر می‌فرماید: «الَّذینَ یُجادِلُونَ فی آیاتِ اللَّهِ بِغَیْرِ سُلْطانٍ أَتاهُمْ» کسانی که در آیه‌ها و نشانه‌های خدا، بدون هیچ دلیلی مجادله و انکار می‌کنند. «بِغَیْرِ سُلْطانٍ»، اینجا که سلطان به معنای پادشاه نیست، سلطان به معنای دلیل و راهنما است. آیه‌ی دیگر در سوره‌ی غافر است که: «وَ لَقَدْ أَرْسَلْنا مُوسی بِآیاتِنا» ما موسی را با نشانه‌هایی «وَ سُلْطانٍ مُبینٍ» و دلایلی آشکار فرستادیم. همین تعبیر در سوره‌ی هود هم آمده است.
جالب است در ماجرای حضرت سلیمان - یک مروری هم به قصه‌های انبیاء داشته باشیم - آن هدهد که غایب است، حضرت سلیمان می‌گوید: «لَأُعَذِّبَنَّهُ» (النمل : 21) من او را عذاب می‌کنم، در انتها می‌گوید: هدهد الان باید در اینجا می‌بود، مگر این که «لَیَأْتِیَنِّی بِسُلْطانٍ مُبینٍ» دلیل روشنی بیاورد که کجا بوده است. پس این سلطان به معنای دلیل و راهنما است.
خدا در دعای 80 سوره‌ی إسراء به پیامبر(ص) می‌فرماید که پیامبر، این را از خدا درخواست کن: «وَ اجْعَلْ لی مِنْ لَدُنْکَ سُلْطاناً نَصیراً» خدایا از نزد خودت برای من راهنما بفرست و راه را به من نشان بده. راهنما حتماً انسان نیست بلکه خداوند برای هدایت انسان‌ها راه‌هایی دارد که مصداق بارز آن‌ها پیامبر و امام است. اما پیامبر که دوباره پیامبر نمی‌خواهد. این‌که خداوند پیامبر را در عرصه‌های گوناگون نجات داده مصداق همین است؛ بارها از رسول الله(ص) سؤال کردند، خب علم رسول الله دست خدا است و خداوند او را راهنمایی کرده است. از تو چیزی می‌پرسند، «یَسْئَلُونَکَ عَنِ الْأَهِلَّةِ» (البقرة : 189) جواب بده، «وَ یَسْئَلُونَکَ عَنِ الْمَحِیضِ» (همان : 222) جواب بده. این راهنمایی خداوند است. خداوند انسان‌ها را راهنمایی می‌کند. ما هم باید راهنمایی را از او بخواهیم. گمراهی در رصد و کمین انسان‌ها است. اما با چه چیزی هدایت و راهنمایی پیدا می‌شود؟ «وَ الَّذِینَ جاهَدُوا فِینا لَنَهْدِیَنَّهُمْ سُبُلَنا» (العنکبوت : 69)، اگر کسی در مسیر ما مجاهده کرد، ما او را هدایت می‌کنیم. یعنی این طلبی که داریم وابسته به یک‌سری کارها است. لذا از خدا می‌خواهیم که زمینه و توفیق دهد تا کارهایی کنیم که این هدایت بیاید. «إِنْ تَتَّقُوا اللَّهَ یَجْعَلْ لَکُمْ فُرْقاناً» (الأنفال : 29) اگر تقوا پیشه کنید، خدا یک فارق‌گذار و فُرقان به شما عنایت می‌کند و می‌فهمید که حق و باطل چیست.
همان‌طور که رسول الله(ص) دعا کرده، خداوند این دعا را در حق ما هم مستجاب کند و ما را در پیچیدگی‌های زندگی از راهنمایی‌های خود محروم نکند.
والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته
.....................................
پایان پیام/ 167
نظر شما