به گزارش خبرگزاری اهل بیت(ع) ـ ابنا ـ در حالی که تنشها در منطقه همچنان ادامه دارد، امروز سهشنبه جیدی ونس معاون رئیسجمهور آمریکا وارد تلآویو شد. این سفر پس از ورود جرد کوشنر داماد ترامپ، و استیو ویتکاف فرستاده ویژه آمریکا در امور خاورمیانه انجام میشود. هدف مشترک این مقامات آمریکایی، تثبیت آتشبس و پیشبرد مرحله دوم توافقات است.
رسانههای عبری به نقل از یک منبع آمریکایی گزارش دادند که واشنگتن نگران اقدام احتمالی بنیامین نتانیاهو نخستوزیر اسرائیل، برای نقض آتشبس و ازسرگیری حملات به غزه است. آمریکا پس از دو سال حمایت بینتیجه از اسرائیل برای دستیابی به پیروزی قاطع بر حماس، اکنون در پی پایان دادن به جنگ و اعمال فشار بر نتانیاهو است. این بیاعتمادی در اظهارات کوشنر و ویتکاف در برنامه "60 دقیقه" شبکه CBS و همچنین در سخنان منتسب به ترامپ مشهود است؛ ترامپ نتانیاهو را متهم کرده که هرگاه مذاکرات صلح پیشرفت میکند، او آن را بهعمد متوقف میسازد.
تعداد و سرعت سفرهای مقامات آمریکایی به اسرائیل نشاندهنده تلاش واشنگتن برای حفظ توافقی است که ترامپ آن را دستاورد شخصی خود میداند. او امیدوار است با اجرای کامل مراحل توافق، زمینهساز یک معامله منطقهای بزرگتر شود؛ معاملهای که شاید جایزه نوبل صلح را برایش به ارمغان آورد و از شدت اعتراضات داخلی علیه او بکاهد.
با وجود تهدیدهای ترامپ علیه حماس و توصیف آن به عنوان "گروهی خشن"، هدف اصلی دولت آمریکا در حال حاضر، اطمینان از پایداری توافق آتشبس است. روز گذشته، ویتکاف و کوشنر به نتانیاهو هشدار دادند که واشنگتن انتظار دارد او به توافق پایبند باشد. روزنامه یدیعوت آحرونوت نیز امروز این موضوع را تأیید کرده است.
بحثهای داخلی در اسرائیل: استقلال یا وابستگی؟
با روشنتر شدن ابعاد دخالت آمریکا در تصمیمات اسرائیل، بحثهایی در محافل غیررسمی این رژیم شکل گرفته است که آیا اسرائیل واقعاً یک کشور مستقل است یا ایالتی تابع آمریکا؟ زئیف الکین وزیر امور قدس رژیم صهیونیستی در واکنش به این انتقادات، در مصاحبهای رسانهای گفت که رابطه اسرائیل و آمریکا یک اتحاد استراتژیک است و نه وابستگی.
بر اساس گزارشهای رسانهای اسرائیل، این کشور پیش از ورود به مرحله دوم توافق، خواستار خلع سلاح حماس شده و از واشنگتن میخواهد بازسازی غزه را مشروط به آمادگی حماس برای خلع سلاح کند. حساسیت این موضوع پس از کشته شدن دو سرباز و زخمی شدن سه اسرائیلی در رفح افزایش یافته است؛ حادثهای که روایت نتانیاهو از پیروزی بر حماس را زیر سؤال برده است.
رسانههای عبری امروز فاش کردند که حماس در تعیین هویت نیمی از اعضای دولت تکنوکرات آینده نقش دارد و این افراد از نزدیکان این جنبش هستند. این موضوع نشاندهنده نفوذ احتمالی حماس در آینده غزه است و ادعاهای رسمی اسرائیل درباره نتایج جنگ را تضعیف میکند.
نقشآفرینی زیرکانه حماس
رادیو عبری در ادامه گزارش خود افزود: برخلاف مواضع رسمی آمریکا و اسرائیل، حماس با زیرکی در حال تثبیت جایگاه خود در ساختار حکومتی آینده غزه است و با تأثیرگذاری بر انتخاب مسئولان، حضور خود را تضمین میکند؛ امری که از نظر تحلیلگران بسیار چالشبرانگیز تلقی میشود.
در گزارشی تحلیلی از مؤسسه مطالعات امنیت ملی دانشگاه تلآویو، پژوهشگر ارشد، الداد شافیت، نسبت به کاهش استقلال سیاسی اسرائیل در روابط با ایالات متحده هشدار داد. او در مقالهای با عنوان «چگونه مرز استقلال در روابط اسرائیل و آمریکا در حال محو شدن است» نوشت: «سفر دونالد ترامپ به اسرائیل و حضور نمایشیاش در نشست عمومی کنست، بهعنوان رویدادی استثنایی در حافظهها ثبت شد؛ نه فقط بهخاطر سبک پرزرقوبرق ترامپ، بلکه بهویژه بهدلیل احساس ناخوشایندی که این حضور به همراه داشت.»
شافیت معتقد است که اسرائیل، که سالها تلاش کرده استقلال سیاسی و امنیتی خود را به نمایش بگذارد، اکنون بیش از پیش بهعنوان کشوری تحت قیمومت آمریکا دیده میشود. او به تلاشهای دولت آمریکا برای شکلدهی به موضع اسرائیل در مذاکرات مربوط به غزه اشاره میکند و میگوید: «نحوهای که واشنگتن مسیر گفتن "بله" را برای اسرائیل ترسیم میکند، نشاندهنده نوعی وابستگی نرم اما پایدار است.»
در ادامه مقاله، شافیت به فضای گرم و پرشور کنست در استقبال از ترامپ اشاره میکند و مینویسد: «گرچه جشنها و تشویقها جلوهای از احترام و قدردانی را به نمایش گذاشتند، اما آنچه در پس این ظاهر بود، واقعیتی از انضباط سیاسی در برابر واشنگتن را آشکار کرد.» جرد کوشنر، داماد ترامپ، نیز بهصراحت اعلام کرده بود که رئیسجمهور آمریکا معتقد است «رفتار اسرائیل از کنترل خارج شده و زمان آن رسیده که مانع اقدامات مغایر با منافع خود شود.»
از اتحاد راهبردی تا وابستگی ساختاری
شافیت تأکید میکند که روابط ویژه اسرائیل و آمریکا از دههها پیش، ستون اصلی سیاست خارجی اسرائیل بوده است؛ از حمایتهای امنیتی گرفته تا پشتیبانی دیپلماتیک و نقشآفرینی آمریکا در عرصه بینالمللی. با این حال، تعاملات اخیر نشاندهنده چیزی فراتر از یک اتحاد راهبردی است؛ نشانههایی از ساختار سلسلهمراتبی در روابط دو طرف.
او مینویسد: «تمایل دولت اسرائیل به همراستایی کامل با خواستههای ترامپ، این احساس را تقویت کرده که با نوعی وابستگی عمیقتر از آنچه پیشتر پذیرفته شده بود، مواجه هستیم. وقتی رئیسجمهور یک کشور خارجی در کنست سخنرانی میکند و فهرستی از انتظارات را ارائه میدهد که بیشتر شبیه "شرایط عضویت" است، و پاسخ داخلی بهجای گفتوگوی انتقادی، فقط تعظیم و تشکر است، الگویی شکل میگیرد که میتواند استقلال سیاسی اسرائیل را تضعیف کند.»
لزوم بازنگری در مرز استقلال
در پایان، شافیت نتیجهگیری میکند که در جهان پیچیده قرن بیستویکم، شاید اتحادها و وابستگیها اجتنابناپذیر باشند و گاه اصرار آمریکا برای «نجات خودمان» ضروری به نظر برسد. اما تا زمانی که اسرائیل خود را کشوری دارای حاکمیت میداند، باید مرز میان اتحاد شجاعانه و اطاعت کورکورانه را بازتعریف کند.
او هشدار میدهد: «روابط نزدیک با آمریکا یک سرمایه راهبردی بیبدیل است، اما همین موضوع نیازمند نظارت دائمی بر تعادل میان قدردانی و حفظ استقلال تصمیمگیری است. سفر ترامپ یادآور این واقعیت بود که این مرز روزبهروز مبهمتر میشود، و اگر اسرائیل آن را از نو ترسیم نکند، ممکن است در آینده با وضعیت نگرانکنندهای روبهرو شود؛ جایی که دولتهای آینده آمریکا، فارغ از گرایش سیاسیشان، وابستگی فعلی اسرائیل را بهعنوان الگویی راحت برای مدیریت روابط تلقی کنند.»
...................................
پایان پیام/ 167
نظر شما