خبرگزاری اهل‌بیت(ع) ابنا:
حجت‌الاسلام والمسلمین «محمدکاظم حقانی فضل» استاد حوزه و پژوهشگر علوم اسلامی، در شب‌های ماه مبارک رمضان در سلسله ویدیوهایی به تشریح دعاهای قرآنی با ربّنا می‌پردازد که متن سخنان وی در ویدیوی شب دوازدهم ماه مبارک رمضان به شرح زیر است:
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله رب العالمین و الصلاة و السلام علی رسول الله و آله اجمعین
حضرت ابراهیم نبی گرامی بزرگ و اولواالعزم که نامش را «قهرمان توحید» گفته‌اند، چند دعا با «ربنا» دارد که مواردی را مرور کردیم. این دعاها در آیه‌های 127، 128 و 129 سوره بقره ادامه دارد. در آیه‌ی 129، حضرت ابراهیم بعد از آن‌که خانه‌ی کعبه را ساخت و دعاهایی کرد، دعای دیگری دارد که جزء دعاهای مستجاب شده و نتیجه‌اش در قرآن آمده است. اگر با این نگاه، نگاه کنیم، دعاهای مستجاب در قرآن را می‌توان استخراج کرد که همه‌ی دعاهای حضرت ابراهیم این‌گونه است. یک نمونه‌اش این آیه است که «رَبَّنا وَ ابْعَثْ فیهِمْ رَسُولاً مِنْهُمْ یَتْلُوا عَلَیْهِمْ آیاتِکَ» (البقرة : 129)، ابراهیم چه زمانی این دعا را می‌کند؟ وقتی که هیچ‌کسی در آن منطقه نیست، خودش، فرزندش و همسرش، فقط سه نفر هستند. آنجا می‌گوید: «رَبَّنا وَ ابْعَثْ فیهِمْ» خدایا، در بین این مردم، رسولی از خودشان بیاور که «یَتْلُوا عَلَیْهِمْ آیاتِکَ» آیات تو را بخواند، «وَ یُعَلِّمُهُمُ الْکِتابَ وَ الْحِکْمَةَ» به آن‌ها کتاب و حکمت بیاموزد، «وَ یُزَکِّیهِمْ» آن‌ها را تزکیه کند و قلب‌ها و درون آن‌ها را پاک کند. پاسخ این دعا در سوره‌ی جمعه آمده است: «هُوَ الَّذِی بَعَثَ فِی الْأُمِّیِّینَ» (الجمعة : 2). حضرت ابراهیم در آنجا دعا کرد: خدایا، «وَ ابْعَثْ» کسی را مبعوث کن، در سوره‌ی جمعه جواب می‌دهد که خدا همان کسی است که پیامبری را از خودشان مبعوث کرد، با این عبارتِ «یَتْلُوا عَلَیْهِمْ آیاتِهِ وَ یُزَکِّیهِمْ وَ یُعَلِّمُهُمُ»، که در آیه‌ی 164 آل‌عمران و 151 بقره هم همین تعبیر آمده است. خداوند حداقل 3 بار به ابراهیم جواب داده که ما این کار را کردیم، ما رسولی از خود مردم فرستادیم که برای آن‌ها آیه بخواند و کتاب و حکمت را تعلیم‌شان دهد و تزکیه کند.
عرض من اینجا است که تزکیه در اینجا مهم است. البته بقیه‌اش هم مهم است ولی آنچه که می‌خواهم روی آن تکیه کنم تزکیه است. اصولاً هدف تلاوت، «یَتْلُوا عَلَیْهِمْ آیاتِکَ وَ یُعَلِّمُهُمُ الْکِتابَ وَ الْحِکْمَةَ» برای تزکیه است، همه برای این است که انسان صاف شود و با صافی از این دنیا برود؛ از آلودگی‌هایی که در این دنیا ممکن است برای افراد پیش آید، و از وابستگی‌ها عبور کند. زکات مال که می‌گویند همین است، زکات یعنی آلودگی‌ها را کنار بگذار، بخشی را بده برود و انتهای آن بماند. تزکیه به معنای پاک کردن است. خداوند در اینجا می‌فرماید: پیامبری بیاید که هدف و ثمره‌ی آمدن پیامبر، پاک شدن مؤمنان باشد. از اینجا می‌توان فهمید که اگر ما اهل تلاوت هستیم، کتاب و حکمت هم بلد هستیم ولی تزکیه نشده‌ایم، احتمالاً یک جای راه را اشتباه رفته‌ایم. یک مروری باید کنیم و ببینیم چرا به تزکیه منجر نمی‌شود؟ هدف دینْ تزکیه و پاک‌سازی درونی است، اینکه رذایل اخلاقی انسان از بین برود؛ رذایل درونی و نفسانی که ممکن است کسی بر آن‌ها آگاه نباشد، «بَلِ الْإِنْسانُ عَلی نَفْسِهِ بَصیرَةٌ» (القیامة : 14)؛ آدم‌ها خودشان می‌دانند که در قلب‌شان چیست. آدمی که ریاکارانه عملی را انجام می‌دهد، کسی نمی‌داند او ریا می‌کند فقط خودش می‌داند. یا کسی که در درونش حسادت و بدخواهی برای غیر دارد، کسی نمی‌داند. اگر خیرخواهی هم دارد، باز کسی نمی‌داند. گاهی ممکن است این‌ها در عمل بروز کند، ولی همیشه این‌طور نیست.
خیلی خلاصه بگویم، ابراهیم به خدا عرض می‌کند: پیامبری بفرست که هدفش تزکیه باشد. خلاصه‌ی دین این است که از مسیر تلاوت کتاب و آیات، و تعلیم کتاب و حکمت، به تزکیه برسیم. حکمت یعنی چه که مقدمه‌ی تزکیه است؟ حکمت به معنای انجام دادن کاری روی اصول و پایه‌های درست است. اگر پایه‌ی یک چیزی متناسب با سقفش نباشد محکم نیست. باید برای هر سقفی پایه‌ای متناسب با آن در نظر گرفت، به این کار، کارِ حکیمانه می‌گویند. محکم‌کاری یعنی بین پایه و سقف تناسب باشد. این تناسب زمانی است که ثمره‌ی آن تزکیه شود.
ان‌شاءالله خداوند قلوب‌مان را تزکیه کند و گناهان را از قلب‌های ما پاک کند.
والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته
.......................................
پایان پیام/ 167
نظر شما