خبرگزاری اهل‌بیت(ع) ابنا:
حجت‌الاسلام والمسلمین «محمدکاظم حقانی فضل» استاد حوزه و پژوهشگر علوم اسلامی، در شب‌های ماه مبارک رمضان در سلسله ویدیوهایی به تشریح دعاهای قرآنی با ربّنا می‌پردازد که متن سخنان وی در ویدیوی شب بیست و سوم ماه مبارک رمضان به شرح زیر است:
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله رب العالمین و الصلاة و السلام علی رسول الله و آله اجمعین
آیه‌ی 80 سوره‌ی اسراء از دعاهایی است که ربّی دارد و دستور پروردگار خطاب به رسول الله(ص) است که «وَ قُلْ رَبِّ أَدْخِلْنی مُدْخَلَ صِدْقٍ وَ أَخْرِجْنی مُخْرَجَ صِدْقٍ» ای پیامبر، بگو پروردگارا، مرا داخل کن صادقانه. یعنی در هر کاری که داخل می‌شوم و از آن کار خارج می‌شوم، صادقانه باشد. «وَ أَخْرِجْنی مُخْرَجَ صِدْقٍ» ورود و خروج من در هر کاری صادقانه و از روی صدق باشد. «وَ اجْعَلْ لی مِنْ لَدُنْکَ سُلْطاناً نَصیراً» و برای من از نزد خودت، سلطانِ یاری‌گر قرار ده. سلطان اینجا به معنای دلیل و راهنما است.
بحث من در این آیه در مورد صدق است. خداوند به رسول الله(ص) می‌فرماید که نافله بخوان. بعد می‌گوید، بعد از نافله‌ات این دعا را هم بگو. آیا صدق به معنای راستگویی است؟ مصداق بارز آن راستگویی است. چرا به راستگویی صداقت می‌گوییم؟ چون یک حقیقتی وجود دارد که این سخن با آن مطابق است. مثلاً می‌گوییم که الان روز است، اگر واقعاً روز باشد این حرف درست است اما اگر روز نباشد این حرف غلط است. یعنی چیزی که با حقیقتی مطابق است. صدق به معنای مطابقت یک چیزی با یک حقیقت است. بنابراین دروغ‌گو یعنی کسی که حرفی می‌زند و اعتقادی دارد که پشتوانه‌ای ندارد. لذا کافر کاذب است، چون اعتقاد به چیزی دارد که نیست. بت‌پرست کاذب است، چون فکر می‌کند که بت‌ها کاره‌ای هستند، در حالی که نیستند. صدق و کذب به این معنا است. البته مصداق بارز آن در سخن است اما در رفتار، آدم درستکار هم داریم؛ کسی که به قول معروف کارش درست است. کسی که صدق او در عمل و سخن با هم است؛ صدق عملی داریم، صدق گفتاری هم داریم. صدقی که در قرآن مطرح می‌شود در موارد متعددی صدق عملی است. خداوند در سوره‌ی احزاب می‌فرماید: «مِنَ الْمُؤْمِنینَ رِجالٌ صَدَقُوا ما عاهَدُوا اللَّهَ عَلَیْهِ» (الأحزاب : 23) برخی مؤمنین، آن وعده‌ای که داده بودند را صادق کردند، یعنی یک کاری کردند. وقتی به آن وعده عمل می‌کنید صادق می‌شود. یک حرفی زدی و عمل می‌کنی، این صدق می‌شود.
حضرت ابراهیم در رؤیا دید که اسماعیل را قربانی می‌کند، وقتی این کار را انجام داد، اسماعیل را خواباند و چاقو را بر گردن او گذاشت، خداوند فرمود: «قَدْ صَدَّقْتَ الرُّؤْیا» (الصافات : 105) تو این رؤیا را صادق و محقق کردی. یعنی کاری کردی که آن رؤیا صادق شد، در حالی که خواب بود. از سوی دیگر، تعبیر صدیقین و صدیقون در قرآن و موارد مشابه این‌ها، فقط به معنای راستگویی لفظی نیست.
خداوند در آیه‌ی 119 سوره‌ی توبه می‌فرماید: «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ» ای کسانی که ایمان آورده‌اید تقوا پیشه کنید، «وَ کُونُوا مَعَ الصَّادِقینَ» و با صادقان همراه باشید. نه به معنای فقط راستگویی، که البته آن هم فضیلت بسیار مهمی است که انسان در تمام عمرش حتی به معنای لفظی صادق باشد، اما بالاتر این است که رفتار و ظاهر و باطن انسان صادقانه باشد، صدق داشته باشد و مطابق با واقع باشد. حافظ این شعر را می‌گوید که «حافظ اگر قدم زنی در ره خاندان به صدق»؛ به صدق قدم زنی، نه این‌که حرف بزنی. اتفاقاً اگر حرف بزنی و عمل نکنی که صدق نیست.
پس در «وَ قُلْ رَبِّ أَدْخِلْنی مُدْخَلَ صِدْقٍ وَ أَخْرِجْنی مُخْرَجَ صِدْقٍ» ورود و خروج من، یعنی ابتدا و انتها، همه با هم؛ این کنایه است، ورود و خروج یعنی من در کل مسیر بر صدق باشم. وقتی صادق بودیم خداوند در آیه‌ی 119 سوره‌ی مائده می‌فرماید: «هذا یَوْمُ یَنْفَعُ الصَّادِقینَ صِدْقُهُمْ» هر کسی صادق باشد، صدق در قیامت به فریادش می‌رسد. «یَنْفَعُ الصَّادِقینَ» نفعش را در قیامت می‌برد.
خداوند ما را جزء صادقان در قول و عمل و جزء پیروان صادقان اصلی که اهل بیت(ع) هستند، قرار دهد.
والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته
.....................................
پایان پیام/ 167
نظر شما