همراه با ربنا در رمضان ـ ۲۵/ کلید اصلی روزی به دست خداوند است

خبرگزاری اهل‌بیت(ع) ابنا:

حجت‌الاسلام والمسلمین «محمدکاظم حقانی فضل» استاد حوزه و پژوهشگر علوم اسلامی، در شب‌های ماه مبارک رمضان در سلسله ویدیوهایی به تشریح دعاهای قرآنی با ربّنا می‌پردازد که متن سخنان وی در ویدیوی شب بیست  و پنجم ماه مبارک رمضان به شرح زیر است:

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمدلله رب العالمین و الصلاة و السلام علی رسول الله و آله اجمعین

یکی از دعاهایی که با لفظ «ربّنا» در قرآن کریم بیان شده از زبان حضرت عیسی است که در آیه‌ی 114 سوره‌ی مائده آمده است. ایشان با حواریون بودند و حواریون از حضرت عیسی درخواست کردند که دعا کنید تا مائده و غذایی از آسمان برای ما بیاید. حضرت عیسی هم اجابت و دعا کرد: «قالَ عیسَی ابْنُ مَرْیَمَ اللَّهُمَّ رَبَّنا»، پروردگار ما «أَنْزِلْ عَلَیْنا مائِدَةً مِنَ السَّماءِ»، سفره‌ای از آسمان برای ما بفرست که «تَکُونُ لَنا عیداً لِأَوَّلِنا وَ آخِرِنا وَ آیَةً مِنْکَ». در ادامه دعا می‌کند «وَ ارْزُقْنا وَ أَنْتَ خَیْرُ الرَّازِقینَ» خدایا، به ما رزق بده و تو بهترین روزی‌دهنده هستی.

در قرآن اگر توجه داشته باشیم، موارد زیادی است که خداوند کلمه‌ی رزق را به خودش نسبت می‌دهد و می‌گوید: ما روزی می‌دهیم. این واضح است و «رَزَقْناهُمْ» (الأنفال : 3) و «رَزَقْناکُمْ» (الروم : 28) در قرآن چندین بار آمده است که ما به شما روزی دادیم یا به آن‌ها روزی دادیم. چرا تأکید می‌شود که رزق دست خدا است و چرا در اینجا حضرت عیسی، رزق را طلب می‌کند؟ با این‌که می‌دانیم نمی‌شود کسی در خانه‌اش بخوابد و از خدا رزق بخواهد، چون گفته‌اند که «از تو حرکت، از خدا برکت» و باید کار و تلاش کرد. موارد متعددی وجود دارد که فردی آمده و به رسول الله(ص) گفته به من کمک کن یا برای من دعا کن تا زندگی‌ام خوب شود. حضرت در پاسخ فرموده‌اند: برو کار کن. این نافی دعا نیست، اما ما که می‌دانیم رزق با کار کردن است، پس چرا در این آیه می‌گوییم که خدایا روزی بده؟ پاسخ این است که هر دو باید با هم باشد، این آیه به ما می‌گوید: توجه داشته باش که تو باید حرکت کنی ولی روزی دست خدا است و او از این طریق روزی می‌دهد.

در روایت آمده که رزق دو قسمت است: «رزقٌ مطلوب و رزقٌ مقسوم»، خدا یک‌سری رزق‌ها را تقسیم کرده است، و یک‌سری رزق‌ها مطلوب است و باید به دنبال آن بروی. تعبیر دیگری هم دارد: «رزقٌ تطلبک و رزقٌ تطلبه» رزقی است که آن تو را طلب می‌کند، به دنبال تو می‌آید که معلوم هم نیست چقدر است و کسی نمی‌داند، و در علم الهی است؛ و رزقی است که تو باید آن را طلب کنی. با این حال از خدا می‌خواهیم که رزق ما را بدهد.

شاید طلب رزق که در دعاهای مختلف از جمله ادعیه ماه رمضان می‌خوانیم و در تعقیبات نمازها آمده که از خدا روزی می‌خواهیم، برای این است که اگر دقت کرده باشیم بخش زیادی از عمر انسان‌ها صرف طلب رزق و روزی مادی می‌شود. البته رزق اعم است، علم رزق است، زیارت رزق است، تقوا رزق است، فرزند رزق است، آن‌ها در جای خودش است اما چیزی که بیشتر مردم دنبال آن هستند زندگی است که باید بچرخد و شاید افراد در نیمی از عمرشان - اگر شب را جدا کنیم ـ در روز به دنبال این هستند که رزق بیاید و همه‌ی توجه مردم به طرف آن می‌رود.

دعوت به این‌که خدا روزی می‌دهد و از او بخواه، یعنی حواست باشد، کلید اصلی روزی به دست خداوند متعال است. طلب کردن و دنبال روزی بودن تو دو آسیب دارد؛ یکی این‌که یادت می‌رود که چه کسی روزی می‌دهد و این غفلت است، دوم این‌که همه‌ی عمرت را صرف آن می‌کنی، چون فکر می‌کنی که روزی از دنیا می‌آید، در حالی که «خَیْرُ الرَّازِقِینَ‏» خداوند است. لذا بیش از آن‌که به طلب خودت تکیه کنی، به رزق او تکیه کن. البته که بدون طلب چیزی نیست. تا زمانی که کسی گام برندارد، حرکت نکند، چیزی نیست؛ این روشن است چون سقف آسمان که نمی‌شکافد تا روزی بیاید. معجزه برای افراد خاصی است، اما رزق راهی دارد و بنده باید توجه داشته باشد که اولاً رزاق خداوند است و ثانیاً تمام عمر و تمام همتش را صرف این نکند که به دنبال رزق بدوَد و روزی‌ده را فراموش کند.

خدایا، ما را از رزق واسع و حلالت بهره‌مند بگردان.

والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته

.....................................
پایان پیام/ 167