به گزارش خبرگزاری بینالمللی اهلبیت(ع) ـ ابنا ـ در شرایطی که انتشار اطلاعات نادرست و شایعات در فضای مجازی به یکی از چالشهای بزرگ جوامع امروزی تبدیل شده است، چین با تصویب قانونی تازه تلاش کرده تا از گسترش این پدیده جلوگیری کند. طبق این قانون که از ۲۵ اکتبر لازمالاجرا شده، تمام افرادی که در فضای مجازی درباره موضوعاتی چون سلامت، حقوق، آموزش یا امور مالی اظهار نظر میکنند، باید دارای مدرک دانشگاهی معتبر یا مجوز حرفهای باشند.
این قانون پلتفرمهای آنلاین را موظف میکند مدارک و صلاحیتهای اینفلوئنسرها را بررسی کرده و محتوای تولیدشده از سوی افراد فاقد صلاحیت را برچسبگذاری یا حذف کنند. حامیان این قانون آن را گامی در جهت افزایش مسئولیتپذیری و کاهش انتشار اطلاعات نادرست میدانند.
در حالی که برخی کشورها مانند چین تلاش دارند از بالا و با سازوکارهای قانونی جریان اطلاعات را کنترل کنند، اسلام از قرنها پیش با نگاهی اخلاقی و فردمحور به مقابله با شایعات و اخبار نادرست پرداخته است. قرآن کریم در چندین آیه به مسئله بررسی و صحتسنجی اطلاعات اشاره کرده و مؤمنان را به دقت و پرهیز از شتاب در نقل اخبار فراخوانده است.
آیه 44 سوره نحل، مؤمنان را به مراجعه به صاحبان علم و دانش در هنگام شک و تردید دعوت میکند و بر لزوم پرسش از افراد آگاه برای دستیابی به حقیقت تأکید دارد.
همچنین آیه 36 سوره اسرا بر مسئولیت فردی در برابر گفتار و رفتار تأکید کرده و هشدار میدهد که نباید بر پایه گمان یا اطلاعات تأییدنشده عمل کرد.
در آیه 6 سور حجرات نیز وظیفه مسلمانان را در بررسی و راستیآزمایی اخبار روشن میسازد و نشان میدهد که حتی در شرایط بحرانی مانند زمان جنگ نیز نباید بر شایعات تکیه کرد.
در واقع، آموزههای اسلامی به جای اتکا به قانون و نظارت بیرونی، بر مسئولیتپذیری درونی و تعهد اخلاقی فرد تأکید دارند. اسلام با ترویج جستوجوی حقیقت، احتیاط در قضاوت، و خودداری از سخن گفتن بیدانش، بنیانی اخلاقی برای مبارزه با گسترش شایعات و اخبار دروغین فراهم کرده است.
در مقابل، قانون جدید چین بر کنترل بیرونی و پیشگیری از انتشار اطلاعات نادرست از طریق محدودسازی منابع تأکید دارد. در حالی که هر دو رویکرد هدف مشترکی را دنبال میکنند (یعنی جلوگیری از گسترش دروغ و حفظ سلامت جامعه) تفاوت در نقطه تمرکز آنهاست: اسلام بر اصلاح درون و آگاهی فردی تکیه دارد، در حالی که چین با رویکردی نهادی، تلاش دارد منشأ انتشار اطلاعات را مهار کند.
تجربه اسلامی نشان داده است که فرهنگ تحقیق، دقت در نقل خبر و مراجعه به اهل علم میتواند مؤثرترین راه در برابر گسترش شایعات و اطلاعات نادرست باشد.
**************
پایان پیام/ 345
